กรมพัฒนาที่ดิน หนึ่งในพันธมิตรร่วมจัดงานประชุมวิชาการและนิทรรศการเนคเทค หรือ NECTEC-ACE 2022 ซึ่งนำเสนอเรื่องราวหลากหลายเทคโนโลยีเพื่อการพัฒนาภาคการเกษตรอย่างยั่งยืน ด้วยการชวนพันธมิตรทั้งภาครัฐและเอกชนร่วมเติมเต็มระบบนิเวศการใช้งานเทคโนโลยีด้านการเกษตรให้เติบโตถึงมือเกษตรกร และในโอกาสพิธีเปิดงานฯ คุณเบญจพร ชาครานนท์ อธิบดีกรมพัฒนาที่ดิน ได้ร่วมบรรยายพิเศษในหัวข้อ “ดิน อัจฉริยะ : แม่น & Match” โดยมีเนื้อหาสาระเกี่ยวกับบทบาทและวิสัยทัศน์ของกรมพัฒนาที่ดินที่มุ่งเป็นองค์การอัจฉริยะทางดินเพื่อขับเคลื่อนการใช้ที่ดินอย่างเหมาะสม
การไปสู่เกษตรอัจฉริยะ ข้อมูลดินต้อง “แม่น & Match”
จากแนวคิดของ NECTEC-ACE 2022 “เติมเต็ม Ecosystem ให้เติบโต สร้างภาคการเกษตรไทยให้ยั่งยืน” คำว่า เกษตรยั่งยืน นั้นเปลี่ยนไปตามยุคตามสมัย สำหรับปัจจุบันหากจะพูดถึงเรื่องความยั่งยืนทางการเกษตรนั้นหนีไม่พ้นที่จะต้องหันมาในเรื่องของการใช้เทคโนโลยี
ดิน เป็นหนึ่งปัจจัยสำคัญในการเพาะปลูก ซึ่งล่าสุดกรมพัฒนาที่ดิน ได้ประกาศตัวมุ่งสู่การเป็น “องค์การอัจฉริยะทางดิน” ที่ข้อมูลดินต้อง “แม่น & Match” กล่าวคือ ข้อมูลดินต้องแม่นยำเพื่อสร้างความเชื่อมั่นให้ผู้ใช้งาน เดิมข้อมูลดินของกรมที่ดินจะเป็นแผนที่ในลักษณะเอกสาร ซึ่งปัจจุบันได้ปรับสู่ข้อมูลที่พร้อมใช้ อัปเดตแบบเรียลไทม์ ปรับมาตราส่วนต่าง ๆ ให้มีเกิดความแม่นยำ และสามารถเข้าถึงได้ผ่านดิจิทัลทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของ ข้อมูลลักษณะดินทางเคมีและกายภาพ ข้อมูลการใช้ที่ดินในปัจจุบัน การจัดการดินและปุ๋ย ข้อมูลเชิงพื้นที่จัดเก็บในระบบภูมิสารสนเทศมีขอบเขตอ้างอิงได้กับตำแหน่งทางภูมิศาสตร์ การจัดลำดับความเหมาะสมของดินกับพืชเศรษฐกิจ รวมถึงงานวิจัยและนวัตกรรมที่รองรับ
ตัวอย่าง Soil Series ระบบนำเสนอข้อมูลชุดดิน ข้อมูลชุดดินของกรมที่ดินเกิดขึ้นจากการสำรวจลึกลงไปตั้งแต่ผิวดินจนถึงชั้นใต้ดินที่สอดคล้องกับการเจริญเติบโตของพืช คือ ลึกลงไปประมาณ 150 เซนติเมตร ยกตัวอย่างชุดดิน อาทิ
- ชุดดินบางกอก (Bangkok series) เป็นดินที่เหมาะสมอย่างยิ่งกับการปลูกข้าว ด้วยเนื้อดินที่เป็นดินเหนียวมีความอุดมสมบูรณ์สูงจากการพัดพาของตะกอนลำน้ำ พบมากในพื้นที่ลุ่มภาคกลาง มีเนื้อที่ประมาณสี่แสนไร่
- ชุดดินปากช่อง (Pak Chong series) เป็นดินที่เหมาะสมอย่างยิ่งกับปลูกพืชไร่ เช่น ข้าวโพด อ้อย มันสำปะหลัง ด้วยเนื้อดินที่เป็นดินเหนียวสีแดง ระบายน้ำได้ดี พบมากในพื้นภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีเนื้อที่ประมาณสี่แสนไร่
- ชุดดินท่าใหม่ (Tha Mai series) เป็นดินที่เหมาะสมอย่างยิ่งกับปลูกผลไม้ เช่น ทุเรียน มังคุด ลองกอง ด้วยเป็นดินที่เกิดจากการสลายตัวผุพังของหินภูเขาไฟ ทำให้เนื้อเป็นดินเหนียวสีแดง ระบายน้ำได้ดี มีความอุดมสมบูรณ์สูง พบมากในพื้นที่ภาคตะวันออก มีเนื้อที่ประมาณสี่หมื่นไร่เท่านั้น
เปิดเผยข้อมูลดิน สู่ Open Data
ปัจจุบันกรมพัฒนาที่ดินได้เปิดเผยข้อมูลดินทั้งหมดในรูปแบบ Open Data ผ่าน ldd on Farm ซึ่งเป็นเว็บแอปพลิเคชันที่เกษตรกรสามารถลงทะเบียนเพื่อวางแผนการใช้ที่ดินเกษตรกรแบบรายแปลง สามารถตรวจสอบตำแหน่งพื้นที่ต้องการเพาะปลูก เพื่อวางแผนการใช้ที่ดินเกษตรกรรายแปลง โดยระบบจะแสดงข้อมูลประจำแปลงนั้น ๆ เช่น ข้อมูลดิน ความเหมาะสมของดินในการปลูกพืช ข้อมูลแหล่งน้ำ ข้อมูลการใช้ที่ดิน และแสดงข้อมูลภูมิอากาศปัจจุบัน ณ ตำแหน่งที่ตั้งของแปลง เป็นต้น
“น้องดินดี”เอไอแชทบอท ดูแลเกษตรลงลึกรายคน
ล่าสุด กรมพัฒนาที่ดินได้เปิดตัว ‘น้องดินดี’ เอไอแชทบอทที่เกษตรกรสามารถลงทะเบียนพูดคุยกับน้องดินดีสอบถามเรื่องราวของดินและบริการของกรมพัฒนาที่ดินได้ง่าย รวดเร็ว และสะดวกยิ่งขึ้นผ่านไลน์แอปพลิเคชัน ไม่ว่าจะเป็น ข้อมูลดิน ติดต่อขอรับบริการต่าง ๆ ของกรมพัฒนาที่ดิน เช่น จุลินทรีย์ พด. บริการวิเคราะห์ดิน วิเคราะห์แผนที่ เป็นต้น สื่อความรู้ แอปพลิเคชัน และช่องทางการติดต่อต่าง ๆ ของกรมพัฒนาที่ดิน “น้องดินดี”เอไอแชทบอท เป็นจุดเริ่มต้นที่แสดงให้เห็นความก้าวหน้าของกรมพัฒนาที่ดินนอกเหนือจะพัฒนาข้อมูลให้แม่นยำลงลึกถึงระดับรายแปลงยังมุ่งดูแลเกษตรกรรายคนอีกด้วย