เนคเทค สวทช. ร่วมการประชุมสุดยอดว่าด้วยปัญญาประดิษฐ์แห่งประเทศไทย 2568 เร่งเดินหน้าตามแผน AI แห่งชาติ เน้นพัฒนากำลังคน ดึงดูดการลงทุนโครงสร้างพื้นฐาน และการประยุกต์ใช้งาน AI หวังดันประเทศไทยสู่ผู้นำ AI ในภูมิภาค
เมื่อวันที่ 10 กันยายน 2568 ณ ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ ดร.ชัย วุฒิวิวัฒน์ชัย ผู้อำนวยการ เนคเทค สวทช. ได้เข้าร่วมในการประชุมวิชาการเนื่องในการเฉลิมฉลอง 100 ปีราชบัณฑิตยสภา การประชุมสุดยอดว่าด้วยปัญญาประดิษฐ์แห่งประเทศไทย 2568 เพื่อการพัฒนาความพร้อมด้านปัญญาประดิษฐ์สำหรับประเทศไทย (Thailand National AI Summit 2025: Advancing AI Readiness for Thailand) จัดขึ้นโดย ราชบัณฑิตยสภา ร่วมกับหน่วยงานพันธมิตร ที่ได้รวบรวมผู้ทรงคุณวุฒิ ผู้กำหนดนโยบาย นักวิชาการ และผู้นำภาคอุตสาหกรรม ร่วมหารือแลกเปลี่ยนองค์ความรู้เกี่ยวกับประเด็นในการเร่งพัฒนาขีดความสามารถด้านปัญญาประดิษฐ์ (AI) ของประเทศไทย กับภูมิทัศน์ AI ระดับโลกที่กำลังพัฒนาอย่างรวดเร็ว เพื่อเตรียมความพร้อมเผชิญความท้าทาย และการเปลี่ยนแปลงที่ AI จะมีผลกระทบต่ออนาคตของประเทศไทยในมิติต่างๆ
พร้อมตอกย้ำบทบาทของราชบัณฑิตยสภา ในฐานะสถาบันทางวิชาการที่ยืนหยัดเคียงข้างสังคมไทยมากว่าศตวรรษ และก้าวสู่การเป็นพลังสำคัญในการวางรากฐานความรู้เพื่ออนาคตของประเทศ โดยมี ศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทย์สุรพล อิสรไกรศีล นายกราชบัณฑิตยสภา เป็นประธานกล่าวเปิดงาน
ในการเสวนาวิชาการภายใต้หัวข้อ “แผนยุทธศาสตร์ปัญญาประดิษฐ์แห่งชาติ” โดยมี ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.นายแพทย์สิริฤกษ์ ทรงศิวิไล ภาคีสมาชิก และประธานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (กสว.) เป็นประธานดำเนินการเสวนา ดร.ชัย ผู้อำนวยการ เนคเทค สวทช. ได้นำเสนอภาพรวม “ยุทธศาสตร์การพัฒนาปัญญาประดิษฐ์แห่งชาติ” เพื่อสะท้อนวิสัยทัศน์เชิงยุทธศาสตร์ของประเทศไทยในการพัฒนาและขับเคลื่อน AI อย่างเป็นระบบ ตามแผนพัฒนาปัญญาประดิษฐ์แห่งชาติเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (พ.ศ.2565-2570) ชี้ให้เห็นถึงความจำเป็นของการวางกรอบยุทธศาสตร์เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ
ร่วมด้วยการนำเสนอมุมองของนักวิชาการ ในหัวข้อ
- “ปัญญาประดิษฐ์ กับการเรียนรู้และการศึกษา” โดย ศาสตราจารย์ นายแพทย์วิจารณ์ พานิช นายกสภามหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี
- “ยุทธศาสตร์การพัฒนากำลังคนด้านปัญญาประดิษฐ์ของประเทศไทย” โดย ดร.เทพชัย ทรัพย์นิธิ นายกสมาคมปัญญาประดิษฐ์ประเทศไทย
ต่อเนื่องด้วยการเสวนาภายใต้หัวข้อ “การประยุกต์ปัญญาประดิษฐ์ในบริบทของประเทศไทย” โดยมี ศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทย์สุรพล อิสรไกรศีล นายกราชบัณฑิตยสภา เป็นประธานการเสวนา ซึ่งได้นำเสนอตัวอย่างการใช้ AI ที่สอดคล้องกับบริบทไทย ทั้งทางด้านธุรกิจอุตสาหกรรม ศาสนา กระบวนการยุติธรรม ได้แก่
- “การประยุกต์ใช้ปัญญาประดิษฐ์ในองค์กรภาคธุรกิจขนาดใหญ่” โดย นายโฆษิต สุขสิงห์ กรรมการผู้อำนวยการใหญ่และผู้บริหารสูงสุดปฏิบัติการประเทศไทย บริษัทไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน)
- “ปัญญาประดิษฐ์ พระพุทธศาสนา กับจริยธรรม” โดย ศาสตราจารย์ ดร.โสรัจจ์ หงศ์ลดารมภ์ ภาคีสมาชิก ประเภทวิชาปรัชญา และวิชาอัคฆวิทยา มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชชวิทยาลัย
- “ปัญญาประดิษฐ์ กับกฎหมายไทย” โดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.พีรพัฒ โชคสุวัฒนสกุล คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
แผน AI แห่งชาติกับเป้าหมายสำคัญ ในการส่งเสริมระบบนิเวศการพัฒนา และประยุกต์ใช้ AI เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชน
ประเทศไทยได้ประกาศแผนพัฒนาปัญญาประดิษฐ์แห่งชาติเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (พ.ศ.2565-2570) โดยมีการแต่งตั้งคณะกรรมการขับเคลื่อนแผนฯ ที่มีกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) และกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (ดศ.) เป็นแกนหลัก ภายใต้ 5 ยุทธศาสตร์ในการดำเนินงานเพื่อขับเคลื่อนการพัฒนา AI ในประเทศอย่างเป็นรูปธรรม ได้แก่
1) จริยธรรมและกฎระเบียบ
2) การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน
3) พัฒนากำลังคน
4) การวิจัยพัฒนานวัตกรรม
และ 5) การส่งเสริมการใช้งาน
โดยผลการดำเนินงานในระยะ 2 ปีที่ผ่านมา เน้นการเตรียมความพร้อมตามยุทธศาสตร์ 3 ด้านแรก อาทิ การเปิดศูนย์ให้คำปรึกษาธรรมาภิบาล AI (AIGC), การเตรียมโครงสร้างพื้นฐานด้านการประมวลผลขั้นสูงของประเทศ ด้วยศูนย์บริการ Super Computer (ThaiSC), บริการ Nation AI Platform บน GDCC, การจัดตั้งศูนย์ทดสอบมาตรฐาน AI, การส่งเสริมการพัฒนากำลังคน, พัฒนาคลังข้อมูลเพื่อ AI การแพทย์, TPMAP ระบบบริหารจัดการข้อมูลเพื่อชี้เป้าคนจน, การระบุตัวตนด้วย Biometric จัดเก็บข้อมูลอัตลักษณ์คนต่างด้าวเพื่อการบริการด้านสาธารณสุข, Thai Large Language Model แบบจำลองภาษาไทยขนาดใหญ่เปิดให้ใช้งานได้แบบสาธารณะ
การขับเคลื่อนแผนในระยะต่อไป (พ.ศ. 2568 – 2570) ยังคงเน้นการพัฒนากำลังคนในทุกระดับตั้งแต่การศึกษาขั้นพื้นฐานไปจนถึงระดับวิชาชีพ การดึงดูดการสงทุน้าโครงสร้างพื้นฐานเพิ่มขึ้นเพื่อส่งเสริมระบบนิเวศปัญญาประดิษฐ์ และการพัฒนาปัญญาประดิษฐ์เพื่อประยุกต์ใช้ในภาครัฐ และภาคธุรกิจอุตสาหกรรมสำคัญ อาทิ การแพทย์และสุขภาวะ การศึกษา และเกษตรกรรม โดยอาศัยการทำงานร่วมกันของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้ประเทศไทยก้าวขึ้นเป็นผู้เล่นหลักด้าน AI และมีระบบนิเวศที่ดีที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้: ดร.ชัย กล่าวในการบรรยาย
ก้าวสู่ 1 ทศวรรษ ความร่วมมือระหว่างเนคเทค สวทช. และราชบัณฑิตยสภา พัฒนาข้อมูลภาษาไทยในรูปแบบที่เข้าถึงได้
นับตั้งแต่ปีพ.ศ. 2559 จนถึงปัจจุบัน เนคเทค สวทช. ได้รับความเชื่อมั่นจากสำนักงานราชบัณฑิตยสภา ที่ให้โอกาสทีมวิจัยเนคเทค ได้นำองค์คววามรู้ด้าน AI รวมถึงการประมวลผลภาษาธรรมชาติและความหมาย พัฒนาผลงานร่วมกันมาอย่างต่อเนื่อง โดยผลิตงานวิชาการในรูปแบบที่อำนวยความสะดวกให้ประชาชนสามารถเรียนรู้ และเข้าถึงข้อมูลได้เป็นอย่างดี ได้แก่
1) “ราชบัณฑิตยฯ โมไบล์” แอปพลิเคชันพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พุทธศักราช 2554
2) แอปพลิเคชันอ่านอย่างไรเขียนอย่างไร ฉบับราชบัณฑิตยสถาน
3) แอปพลิเคชันชื่อบ้านนามเมือง
4) ระบบพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานพุทธศักราช 2554 ออนไลน์
5) ระบบศัพท์บัญญัติออนไลน์
และในปี พ.ศ. 2565 ได้มีการลงนามร่วมกันในบันทึกข้อตกลงความร่วมมือการวิจัยและพัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ การสื่อสาร และอิเล็กทรอนิกส์ เพื่อเพิ่มศักยภาพงานตามอำนาจหน้าที่ของสำนักงานราชบัณฑิตยสภา ในการนำเทคโนโลยีดิจิทัลมาพัฒนาเพื่อรองรับ จัดเก็บข้อมูลอย่างเป็นระบบ และการสืบค้นสำหรับเปิดให้ประชาชนได้เข้าถึงบริการ นำข้อมูลองค์ความรู้ในศาสตร์ต่าง ๆ ของสำนักงานราชบัณฑิตยสภาไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อไป
