ในประเทศไทย สาเหตุการเสียชีวิตของผู้ป่วยจากอุบัติเหตุส่วนใหญ่ เกิดจากอาการเลือดออกในสมองและไม่ได้รับการรักษาอย่างทัน ท่วงที หลักสำคัญของการรักษาผู้ป่วยกลุ่มนี้ คือ ความรวดเร็วในการ ตรวจวินิจฉัย การใช้เครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ จะทำให้แพทย์ วินิจฉัยการบาดเจ็บ และให้การรักษาได้เหมาะสม แต่โรงพยาบาล ขนาดเล็กมักไม่มีเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ ทำให้ไม่สามารถแยก ผู้ป่วยเลือดออกในสมอง ออกจากผู้ป่วยอุบัติเหตุปกติได้ จึงต้องส่งต่อผู้ป่วยไปยังโรงพยาบาลใหญ่ ทำให้ผู้ป่วยในโรงพยาบาลใหญ่หนาแน่นมาก ด้วยเหตุนี้ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลา นครินทร์ และ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช) โดยศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (เอ็มเทค) และ ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค) ได้ร่วมวิจัยและพัฒนาเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สามมิติแบบเคลื่อนย้ายได้และสามารถใช้ในขณะผ่าตัดได้ เพื่อใช้ตรวจวินิจฉัย ในห้องฉุกเฉินและห้องผ่าตัด ทำให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาที่มี ประสิทธิภาพและทันท่วงที
เครื่องต้นแบบฯ ที่พัฒนาขึ้น มีจุดประสงค์เพื่อใช้ถ่ายอวัยวะภายในบริเวณศีรษะ สามารถใช้ในห้องผ่าตัดหรือห้องฉุกเฉิน จึงต้องมีล้อเพื่อให้สามารถเคลื่อนย้ายได้สะดวก แตกต่างของเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์แบบ Multi-Slice CT ซึ่งมีขนาดใหญ่และต้องอยู่ในห้องเฉพาะ
เครื่อง MobiiScan ได้ผ่านการทดสอบความปลอดภัยทางด้านรังสีจากกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข ทางด้านไฟฟ้าอิเล็กทรอนิกส์จากศูนย์ทดสอบผลิตภัณฑ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ (PTEC) เรียบร้อยแล้ว
จุดเด่นของเครื่อง MobiiScan
- วางแผนการรักษาผู้ป่วยหรือเด็กที่มีผิดปกติบริเวณใบหน้า กะโหลกศีรษะและขากรรไกรใน
- วินิจฉัยและวางแผนการรักษาผู้ป่วยอุบัติเหตุบริเวณศีรษะ
- วินิจฉัยอาการเลือดออกในสมองจากอุบัติเหตุ หรือ โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke)
- วินิจฉัยและวางแผนการรักษาบริเวณมือและเท้า
- สามารถใช้ในห้องผ่าตัด หรือ ห้องฉุกเฉินได้
- สามารถเคลื่อนย้ายได้สะดวก
หลักการทำงานของเครื่อง MobiiScan
หลักการทำงานของเครื่อง MobiiScan นั้น จะเป็นเทคนิค Cone-beam CT โดยใช้แหล่งกำเนิดรังสีเอกซ์ที่มีลำแสงแบบทรงกรวย และฉากรับภาพรังสีแบบดิจิทัลชนิด แบนราบ (Flat Panel Detector) ตั้งอยู่ตรงกันข้ามกัน อุปกรณ์ ทั้งสองจะหมุนไปพร้อมๆ กันรอบผู้ป่วย 1 รอบ เป็นเวลาไม่เกิน 18 วินาที เพื่อเก็บข้อมูลดิบในแต่ละมุมมอง จากนั้นนำข้อมูลดิบที่ได้ มาผ่านอัลกอริทึมในการสร้างภาพตัดขวาง (Image Reconstruction) เพื่อสร้างภาพตัดขวางแบบสามมิติบริเวณช่องปาก ขากรรไกร และใบหน้าของผู้ป่วย ภาพตัดขวางที่ได้จะถูกแสดงผลในมุมมอง สองมิติและสามมิติผ่านซอฟต์แวร์แสดงภาพ (Viewer Software) เครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ที่ใช้หลักการนี้ จะมีขนาดเครื่อง ที่เล็กกว่าเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์แบบ Multi-Slice CT มาก และผู้ป่วยจะได้รับรังสีในปริมาณที่ต่ำกว่า
คุณสมบัติของเครื่อง MobiiScan
- Detector type
- Amorphous Silicon Flui Panel
- Detector size
- 30 cm x 40 cm
- X-ray source
- Pulsed
- Tube voltage
- 90 kVp
- Tube current
- 4-9 mA
- Focal spot
- 0.5 mm
- Scan time
- 12 sec (for bone)/18 sec (for brain)
- Scan volume
- Diameter 23 cm x Height 19 cm (Max.)
- Voxel size
- 0.3-0.5 mm
- Patient position
- Supine
ความร่วมมือ
- คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
- โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย
- คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
- คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
สนใจผลิตภัณฑ์/ผลงาน
- ฝ่ายพัฒนาธุรกิจและถ่ายทอดเทคโนโลยี (BTT)
- ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (NECTEC)
- 112 ถนนพหลโยธิน ตำบลคลองหนึ่ง
- อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี 12120
- โทร. 0 2564 6900 ต่อ 2346, 2351-2354, 2357, 2382, 2383, 2399
- อีเมล business[at]nectec.or.th