:::ภูมิหลัง:::

กลองเป็นเครื่องดนตรีที่สำคัญ ซึ่งมีความสำคัญต่อมนุษย์อย่างยิ่ง ทั้งนี้จะเห็นได้จากการบรรเลงหรือการฟ้อนรำ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของพิธีกรรม หรือการบันเทิง ก็มักจะมีกลองเป็นเครื่องตีกำกับจังหวะอยู่เสมอ นอกจากนั้น กลองยังเป็นเครื่องตีบอกสัญญาณ เพื่อใช้ในสถานการณ์ต่างๆ เช่น กลองที่ใช้ตีบอกเวลาย่ำค่ำของวัน เรียกว่า "กลองย่ำสุริย์ศรี" กลองบอกสัญญาณเมื่อมีข้าศึกมาโจมตี เรียกว่า "กลองพิฆาตไพรี"
กลองที่ใช้ในภาคอีสานมีหลายชนิด เช่น กลองยาว บางท้องที่เรียกว่า "กลองหาง" กลองเส็ง บางท้องที่เรียกว่า "กลองกิ่ง หรือ กลองแส้ "
เสียงกลองจะก่อให้เกิดอารมณ์ ความคึกคะนอง และความฮึกเหิม โดยเฉพาะชายฉกรรจ์ ต่างอวดความเก่งกล้า ในเชิงการต่อสู้จนถึงกับมีปฏิกิริยาเกิดการเขม่นชกต่อยทะเลาะวิวาทและตีรันฟันแทงกันอยู่เสมอลักษณะเช่นนี้ น่าศึกษาว่าทำไมเสียงกลองจึงมีอิทธิพลต่ออารมณ์ความรู้สึกของมนุษย์เราได้เช่นนั้น
ในสังคมชนบทของชาวอิสานสมัยก่อน ชาวบ้านจะให้ความร่วมมือและพร้อมใจกันทำกลองเส็ง เพื่อเป็นสมบัติส่วนรวมของหมู่บ้าน อย่างน้อยหมู่บ้านละ ๑ คู่ (๒ ลูก) ซึ่งชาวบ้านจะเก็บรักษาไว้ที่วัด ซึ่งพิจารณาแล้วจะเห็นว่ากลองเส็งเป็นสิ่งมีค่าและเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวมของหมู่บ้านเป็นอย่างยิ่ง
โดยธรมชาติของดนตรีมักจะให้ความไพเราะอ่อนหวานต่อผู้ฟังแต่กลองเส็งกลับตรงกันข้ามฟังแล้วจะรู้สึกกระด้างแสบแก้วหู ซึ่งนับว่าเป็นเครื่องดนตรีที่มีลักษณะผิดไปจากกลองชนิดอื่น ๆ ทั้งนี้น่าจะเกิดจากคุณสมบัติทางกายภาพและประโยชน์ใช้สอยของกลองเส็งเป็นสำคัญ
ตามที่ได้กล่าวมาแล้วว่าในอดีตนั้นแทบทุกหมู่บ้านของภาคอีสานจะมีกลองเส็งอยู่ในสถานที่พร้อมจะเข้าประกวดแข่งขันและใช้ตีในงานบุญเดือน ๖ หรือบุญบั้งไฟ ได้เป็นจำนวนมาก ปัจจุบันกลองชนิดนี้ก็ยังคงมีเหลือให้เห็นอยู่บ้างแต่ก็ไม่มากนัก

แหล่งที่มา : นายสุรวิทธิ์ ศรีพล , นายสุทธิ เหล่าฤทธิ์ , นายวิศิษฐ์ ตั้งใจ ,
นางวิไล วรรณบุษปวิช , นางฉวี อิทธิกุล