พระมณฑปเป็นอาคารที่สร้างขึ้นครอบรอยพระพุทธบาท
มีลักษณะเป็นอาคารสี่เหลี่ยมจัตุรัส ประกอบด้วยหลังคาเครื่องยอดทรงปราสาทยอดเดี่ยว
ผนังก่ออิฐถือปูนทั้งสี่ด้านรูปร่างคล้ายบุษบก หลังคาพระมณฑปประกอบด้วยชั้นเหมและรังไก่
บนริมหลังคาแต่ละชั้นจะเห็นช่อฟ้าใบระกาหางหงส์ และนาคปัก มีปลายปากเป็นแบบปลามิใช่ปากนก
แสดงให้เห็นถึงรูปแบบศิลปสถาปัตยกรรมของช่างจากวังหน้า สมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น
|
|
หลังคาพระมณฑปประกอบด้วยชั้นเหม
และ ซุ้มรังไก่ ช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ และนาคปรก
|
|
|
บานทวารประดับมุขของเดิมที่สร้างครั้งแผ่นดินสมเด็จพระเจ้าบรมโกศ
ถูกไฟไหม้เป็นเถ้าถ่านตั้งแต่ พ.ศ.2309 บานประตูมุขที่ปรากฏอยู่ทุกวันนี้
สร้างในรัชกาลสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกกรอบประตูเป็นไม้จำหลักลายเทพพนมล้อมด้วยลายก้านขด
ลงรักปิดทองที่น่าสนใจคือ ลายไม้จำหลักทั้งสอง2ส่วนนี้ อาจเป็นจำหลักเดิมที่สร้างในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น
น่าจะเป็นฝีมือของชาววังหน้า ประตูด้านอกทั้งสี่ของพระมณฑป เป็นไม้ลงรักประดับมุกงดงามมากประตูผูกเป็นลายเทพเจ้าชั้นสูงในสวรรค์
มีรูปพระพรหมทรงหงส์ พระนารายณ์ทรงครุฑขนาบบน และล่างด้วยลายรูปสัตว์หิมพานต์
กนกก้านขด เช่นครุฑ นาค ราชสีห์ กรอบประตูประดับลายประจำยามก้ามปู
ที่อกเลาของประตูส่วนบนประดับด้วยลายเทพจตุโลกบาล |
|
บานประตูมุก กรอบประตูเป็นไม้จำหลัก
สร้างในสมัยรัชกาลที่ 1
|
|
|
ลายเทพพนม ล้อมด้วยลายก้านขด
ลงรักปิดทองประดับมุก
|
|
|
|