ภาพนิ่ง PPT
ชื่อพฤกษศาสตร์ Peltophorum dasyrachis (Miq) Kurz ex Baker
ชื่อพื้นเมือง คางรุ้ง คางฮุ้ง (พิษณุโลก) อะราง (สุรินทร์, ร้อยเอ็ด) จันทรี (จันทบุรี)
นนทรี เป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่สูงได้ถึง 30 เมตร กิ่งอ่อน มีขนละเอียดสีน้ำตาล เปลือก สีเทาถึงเทาอมน้ำตาลผิวค่อนข้างเรียบ เปลือกในสีน้ำตาลปนแดง ใบ ประกอบแบบขนนกสองชั้นเรียบสลับ ยาว 15 40 ซม. มีหูใบช่อใบย่อยมี5-9 คู่ ใบย่อย 6 16 คู่ รูปขอบขนานกว้าง 5 10 มม. ยาว 10 25 มม. ดอกช่อ ออกที่ซอกใบ ห้อยลง ยาว 15 30 ซม. กลีบดอกสีเหลือง ผล เป็นฝักแบน สีน้ำตาลแดง เมล็ดเรียงตามขวาง
ที่อยู่ การขยายพันธุ์ ใช้เมล็ดเพาะได้ผลดีและเจริญเติบโตได้รวดเร็ว เมื่อต้นกล้าสูงประมาณ 1 ฟุต จะนำลงปลูก ในดินเลยก็ได้ ไม่เลือกที่ดินและทนทานต่อดินฟ้าอากาศ และความแห้งแล้งได้ดี
ประโยชน์อื่น ๆ ไม้ใช้ทำพื้นกระดาน ฝาเพดาน ทำเครื่องเรือนไม้บุผนังที่สวยงาม ใน ตำรายาไทย ใช้เปลือกต้น มีรสฝาดกินรักษาโรคเกี่ยวกับเสมหะและโลหิต แก้ท้องร่วง ขับลม ยาพื้นบ้านใช้ เปลือกต้น ต้มน้ำดื่ม แก้ท้องเสีย
ส่วนที่ให้สี เปลือกให้สีแดง สีน้ำตาลแดง
การย้อมสี ผึ่งแดดไว้ประมาณ 1 ชั่วโมง กรองเอากากออกแล้วใส่เกลือใส่น้ำมะขามเปียกหรือน้ำจากพืชที่มีรสเปรี้ยว และน้ำด่างลงไปใส่สารส้มป่นนิดหน่อย คนให้เข้ากัน ใส่ผ้าที่เตรียมไว้ (ทำความสะอาดแล้วบิดให้หมาด) ใส่ลงไปในหม้อย้อม ต้มต่อไปประมาณ 30 นาที หรือดูจนกว่าจะได้สีที่ต้องการ แล้วแยกหม้อลง แช่ผ้าทิ้งในน้ำย้อมเพื่อให้สีติดดีขึ้นให้แช่ทิ้งไว้ ประมาณ 1 2 ชั่วโมง จากนั้นนำผ้ามาบิดให้หมาด กระตุก 2 3 ครั้งนำไปผึ่งให้แห้ง แล้วจึงนำมาซักในน้ำสะอาดจนน้ำใส จากนั้นนำไปผึ่งให้แห้งจะได้สีแดง ? ถ้านำไปหมักในน้ำโคลน 30 นาทีหรือ ชุบในน้ำสะอาดจนน้ำใส จะได้สีแดง
ภาพนิ่ง 47