ความสำคัญของสัตว์ทะเลหน้าดินในป่าชายเลน

 

                นับว่าป่าชายเลนเป็นแหล่งรวบรวมทรัพยากรสัตว์น้ำหน้าดินที่อุดมสมบูรณ์ซึ่งจะมีความสำคัญในแง่เป็นแหล่งอาหารสำหรับสัตว์หลายชนิดทั้งสัตว์บกและสัตว์น้ำเช่นปลาปูทะเลนกลิงแสมสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิดอื่นๆนอกจากนี้สัตว์ทะเลหน้าดินยังมีบทบาทในแง่การย่อยอินทรย์สารและหมุนเวียนธาตุอาหารในป่าชายเลนเช่นปูก้ามกาบและปูแสมปูก้ามดาบกินอาหารโดยเลือกอินทรีย์สารจากดินทรายรยางค์ส่วนปากของมันมีลักษณะเฉพาะพิเศษเพื่อใช้เลือกและแยกอาหารพวกอินทรย์สารและจุลชีพออกจากตะกอนดินที่มีอนุภาคต่างๆกันการกระจายของปูก้ามกาบแต่ละชนิดขึ้นกับลักษณะของดินและความเค็มของน้ำนอกจากนี้การกระจายของปูก้ามดาบยังขึ้นกับปริมาณอาหารคือปริมาณอินทรีย์สารในดินร่มเงาความชื้นอุณหภูมิและความลาดเอียงของหาดปูแสมเป็นปูกลุ่มเด่นที่พบในป่าชายเลนมีตั่งแต่ขนากเล็กไปตั้งแต่ขนาดใหญ่มากปูแสมมีบทบาทสำคัญในการย่อยสลายอินทรีญ์สารในป่าชายเลนโดยปูแสมจะกินพวกเศษใบไม้ที่ร่วงหล่น ปูแสมบางกลุ่มจะกินพวกสัตว์ทะเลหน้าดิน เช่น ปูขนาดเล็กนอกเหนือจากเศษใบไม้อีกด้วย สัตว์ทะเลหน้าดินที่มีขนาดเล็ก เช่นพวกโปรโทซัวมีบทบาทในการย่อยอินทรีย์สาร ฝัก และเมล็ดของต้นไม้ในป่าชายเลน

                  นอกจากนี้ยังมีบทบาทในการเชื่อมระหว่างสัตว์ในสายใยอาหารโดยเป็นอาหารที่สำคัญสำหรับแพลงก์ตอนสัตว์สัตว์ทะเลหน้าดินและปลาขนาดเล็กสัตว์ทะเลหน้าดินอีกหลายกลุ่มที่มีบทบาทในย่อยสลยอินทรีย์สารหรือมีส่วนเร่งในการหมุนเวียนธาตุอาหารได้แก่พวกหนอนตัวกลมไส้เดือนทะเลหนอนถั่วหอยสองฝาบางชนิดเช่นหอยเจาะหรือเพรียงเจาะในตระกูลTeredinidaeและแมลงหอยเจาะมักเจาะไชอยู่ตามโพรงไม้มีบทบาทในการย่อยสลายท่อนไม้และซากไม้ที่ผุพังในป่าชายเลนนอกจากนี้รอยแยกหรือโพรงไม้ที่เกิดจากการเจาะไชของหอยชนิดนี้จะเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์อื่นๆฃเช่นแมลงหรือปูเป็นต้นแมลงเป็นตัวการสำคัญในการกัดแทะใบอ่อนของพันธุ์ไม้ในป่าชายเลนเมื่อเกิดรอยแผลขึ้นตามใบหรือลำต้นก็จะถูกพวกจุลินทรีย์โดยเฉพาะพวกเชื้อราเจริญดีช่วยเร่งการร่วงของใบไม้ปูจะกัดกินใบไม้ที่ร่วงหล่นตามพื้นหรือพวกในแก่ที่เริ่มเปลี่ยนสีรวมทั้งพวกสัตว์ทะเลหน้าดินขนาดเล็กด้วยกิจกรรมของสัตว์ทะเลหน้าดินเช่นการขุดรูหรือการกินอาหารของสัตว์ทะเลหน้าดินอาจทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงสักษณะทางกายภาพของป่าชายเลนเช่นพวกปูชนิดต่างๆและแม่หอบ(Mudlobsters)แม่หอบเป็นสัตว์กึ่งปูกึ่งกุ้งจะสร้างรูในลัษณะเป็นจอมปลวกซึ่งทำให้กั้นทิศทางการขึ้นลงของน้ำถ้ามีรูของแม่หอบอยู่หนาแน่นก็จะเป็นอุปสรรคต่อการงอกของพรรณไม้ที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจดินจะแข็งขึ้นบริเวณที่เป็นรูของแม่หอบมักมีพวกวัชพืช เช่น ต้นเหงือกปลาหมอขึ้นอยู่มากและในขณะเดียวกันเป็นที่อยู่อาศัยของปูแสมและสัตว์อื่นสัตว์ทะเลหน้าดินหลายชนิดดำรงชีพเป็นผู้ล่ากินสัตว์ทะเลหน้าดินอื่นเป็นอาหาร พวกสัตว์ทะเลหน้าดินขนาดเล็กหลายชนิด เช่น หนอนตัวกลม ไส้เดือนทะเล และหนอนสายพานจัดในกลุ่มนี้ จากกรศึกษาพฤติกรรมและลักษณะการกินอาหารของปูทะเลพบว่า ปูทะเลเป็นสัตว์ชองหากินในเวลากลางคืนและเป็นผู้ชอบที่ชองไล่ล่าเหยื่อที่มีชีวิตและเคลื่อนที่
อาหารหลักของปูทะเล ได้แก่ ปูแสม ปูก้ามดาบ หอยขี้นก และหอยขี้กา แมลงมักถูกมองว่าเป็นศัตรูที่สำคัญของพันธุ์ไม้ในป่าชายเลนในแง่ศัตรูพืช แต่แท้จริงแล้วแมลงมีบทบาทมากในการผสมเกสรพันธุ์ไม้ในป่าชายเลนนอกเหนือจากมีบทบาทในหารย่อยสลายอินทรีย์สาร แมลงมีบทบาทในการผสมเกสรของพันธุ์ไม้ในป่าชายเลน ได้แก่ ผึ้ง ยุง มด และหิงห้อยสัตว์น้ำมีความสำคัญทางเศรษฐกิจล้วนเป็นสัตว์ทะเลหน้าดินในป่าชายเลน ได้แก่ กุ้งทะเลหลายชนิด ปูทะเล หอยแครง และหอยนางรม เป็นต้น