ตะขบน้ำ

 

ชื่อวิทยาศาสตร์ Scolopia macrophylla
วงศ์ FLACOURTIACEAE
ชื่ออื่น ยีลาโก๊ะ (มลายู - นราธิมาส), หนามแท่ง (จันทบุรี), หนามแดง (ตราด)

เป็นไม้พุ่มกึ่งไม้ยืนต้น ขนาดเล็ก บางครั้งรอเลื้อย สูง 3-6 เมตร ลำต้นมีหนามขนาดใหญ่ขนาดเล็ก แหลม แข้ง ยาว 3-5 เมตรบางครั้งหนามนี้จะแตกเป็นหนามย่อยๆ ที่ปลาย 4-5 อัน เปลือกเรียบสีน้ำตาล เปลือกในสีเหลือง ส่วนต่างไม่มีขน ยกเว้นดอก

ใบ เป็นใบเดี่ยวเรียงสลับแผ่นใบหนารูปไข่ถึงรูปขอบขนานขนาด4-8x10-15ซม.ผิวใบเกลี้ยงทั้งสองด้านปลายใบเรียวแหลม ฐานใบกว้างมนถึงสอบขอบใบหยัก เส้นใบ 6-7 คู่ เส้นร่างแหเด่นชัดทั้งด้านของแผ่นใบ ก้านใบยาว 1-1.5 ซม. มีต่อม 1 คู่ ที่ปลายก้าน ใบอ่อนมีสีแดง

ดอก  ออกเป็นช่อตามง่ามใบ และปลายกิ่ง แต่ละช่อยาว 5-10 ซม. กลีบเลี้ยง 4 กลีบโคนกลีบติดกัน กลีบดอก 4 กลีบ โคนกลีบติดกัน กลีบดอก 4 กลีบ สีขาว ไม่ติดกันใหญ่กว่ากลีบเลี้ยงเล็กน้อย ดอกบานเส้นผ่านศูนย์กลาง 1 ซม. เกสรเพศผู้มีมากก้านชูอับเรณูยาว ก้านเกสรเพศเมีย

ผล  เป็นผลเนื้อนุ่ม รูปค่อนข้างกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 0.8 ซม. ปลายผลมีมีก้านเกสรเพศเมีย
ยาว 0.3 ซม. ผลอ่อนสีเขียว เมื่อแก่จะเป็นสีดำ มี 2-6 เมล็ด  

การเจริญเติบโต  ขึ้นในป่าชายเลนตอนบน ที่ดินชื้นแฉะ และค่อนข้างแข็ง น้ำท่วมถึงเป็นครั้งคราว