พังกาหัวสุมดอกแดง

ชื่อวิทยาศาสตร์ Bruguiera gymnorrhiza
วงศ์ RHIZOPHORACEAE
ชื่ออื่น ประสัก, ประสักแดง, โกงกางหัวสุม, พังกาหัวสุม (กลาง), พลัก

เป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ สูง 25-35 เมตร เรือนยอดเป็นพุ่มกลม ทึบ โคนต้น มีพูพอนสูง และมีช่องอากาศขนาดใหญ่อยู่ทั่วไป มีรากหายใจคล้ายหัวเข่า เปลือกหยาบ สีน้ำตาลดำ ถึงดำ แตกเป็นร่องตามยาว ไม่เป็นระเบียบ

ใบ เป็นใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก รูปรีหรือไข่แกมรี ขนาด 4-9 x 8-20 ซม. ปลายใบแหลมสั้น ฐานใบมน ผิวใบเรียบหนา คล้ายแผ่จนหนัง ใบด้านบนสีเขียวเข้มเป็นมัน ท้องใบเขียวอมเหลือง มีเส้นใบ 8-10 คู่ เส้นกลางใบด้านล่างมีสีแดงเรื่อๆ ก้านใบกลมยาว 2-5 ซม. มีสีแดงเรื่อๆ หูใบแหลมยาว ประกบกันเป็นคู่ที่ปลายกิ่ง ยาว 4-8 ซม. สีแดงร่วงง่าย

ดอก ออกดอกเดี่ยวๆ ตามง่ามใบ ก้านดอกยาว 3-4 ซม. โค้งลงล่าง ดอกตูม
รูปกระส่วย ยาว 2.5-3.5 ซม. กลีบเลี้ยงสีแดงปนเขียว โคนติดกัน ปลายแยกเป็นแฉกแคบๆ ลึกลงครึ่งหนึ่ง มี 10-16 แฉก แต่ละแฉกมีขนาด 0.3-0.5 x 41.5-2 ซม. กลีบดอก 10-16 กลีบ รูปขบขนาน สีขาวหรือสีเหลืองอมเขียว ปลายกลีบเว้า หยักลึกลงถึงกลางกลีบ เป็น 2 แฉก ปลายแหลม มีขนสั้นๆ ปกคลุม และมีรยางค์เป็นเส้นแข็งติดที่ปลาย 3-4 เส้น ขาว 0.3 ซม. เมื่อดอกบานจะมีลักษณะคล้ายสุ่ม

ผล รูปลูกข่าง ยาว 2 - 3ซม. ผิวเรียบ จะงอกตั้งแต่ยังติดอยู่บนต้น ฝัก หรือลำต้นใต้ใบเลี้ยงรูปกระสวย ขนาด1.5-2 x 7-25ซม. เป็นเหลี่ยมหรือมีสันเล็กน้อย สีเขียวเข้มแกมม่วง เมื่อแก่จัดมีสีม่วงดำ

ลักษณะเด่น เมื่อสัมผัสดอกจะรู้สึกราบเรียบไม่สะดุดมือ โคนต้นเป็นเหลี่ยม สามถึง สี่เหลี่ยมใบมีลักษณะคล้ายโกงกางใบเล็กแต่ไม่มีจุดดำที่ท้อง

การเจริญเติบโต พบในบริเวณที่น้ำท่วมถึง อย่างสม่ำเสมอ และดินค่อนข้างแข็งและเหนียว