โกงกางใบเล็ก

ชื่อวิทยาศาสตร์ Rhizophora apiculata
วงศ์ RHIZOPHORACEAE
ชื่ออื่น โกงกาง (ระนอง), พังกาใบเล็ก (พังงา), พังกาทราย (กระบี่)

เป็นไม้ผลัดใบขนาดกลางใหญ่สูง2040เมตรเปลือกสีเทาดำผิวเปลือกเรียบแตกเป็นร่องเล็กตามยาวของลำต้น เด่นชัดกว่าร่องตามขวางเมื่อทุบเปลือกทิ้งไว้สักครู่จะพบว่าด้านในของเปลือกสีแสดอมแดง เรือนยอดแคบรูปปิรามิด รอบๆบริเวณโคนต้นมีรากค้ำจุนทำหน้าที่พยุงลำต้นและมักมีรากค้ำจุนทำหน้าที่พยุงลำต้น และมักมีรากอากาศ ซึ่งเกิดจากกิ่งตอนบนเป็นจำนวนมาก

ใบ เป็นเดี่ยว เรียงตรงข้ามสลับทิศทางกัน แผ่นใบรูปรี หรือรูปขอบขวางแกมรี ขนาดใบ 4-8 x7-18ซม.ฐานใบสอบเข้าหากัน คล้ายรูปลิ่มปลายใบแหลมมีติ่งแหลมอ่อนเส้นกลางใบด้านท้องใบสีแดงเรื่อๆก้านใบอ่อนสีแดงยาว1.5-3.5ซม.หูใบที่ปลายยอดสีชมพูถึงสีแดงยาว4-8ซม.ใบเกลี้ยงท้องใบสีเขียวอมดำมีจุดสีดำเล็กๆกระจายอยู่เต็มท้องใบ

ดอก ช่อดอกเกิดที่ง่ามใบ ช่อหนึ่งๆมี 2 ดอก ก้านช่อดอกใหญ่ ยาว0.6-2ซม.ไม่มีก้านดอกย่อย กลีบเลี้ยงรูปไข่สีเขียวอมเหลือง 4กลีบ เว้าเข้าด้าน ในปลายแหลมขนาด0.6-0.8 0.8-1.5 ซม กลีบดอก 4 กลีบร่วงง่ายรูปใบออกดอกในราวเดือนกันยาย-มกราคม

ผล รูปผลแพร์กลับ ผิวหยาบ ยาว 2-3 ซม. สีน้ำตาลเข้มจะงอกตั้งแต่ผลยังติดอยู่บนต้น ลำต้นใต้ใบเลี้ยงซึ่งมักเรียกว่า "ฝัก" มีผิวเรียบสีเขียว ขนาด 1-1.2 x 20-40 ซม. มักโค้งงอทางด้านปลายฝัก โคนฝักทู่ เมื่อฝักแก่ส่วนของใบแรกที่ยื่นออกมา ยาว 1-2 ซม. ที่อยู่ระหว่างผลและฝักจะมีสีน้ำตาลแดงและฝักจะหลุดหล่นได้เอง ฝักแก่ ในราวเดือน เมษายน-ธันวาคม

 

 

ลักษณะเด่น ลักษณะเด่นของไม้ชนิดนี้คือ ดอก ราก และใบ ดอกมีก้านดอกสั้น ออกช่อละคู่ รากมีหนึ่งหรือสองราก ที่ทำมุมตั้งฉากกับลำต้นและหักเป็นมุมฉากลงดิน ใบมีขนาดเล็กและท้องใบสีเขียวเข้ม