ไฟฟ้ามีความจำเป็นต่อชีวิตอย่างแยกไม่ออก
แต่ในขณะเดียวกันก็มีอันตราย ดังนั้นจึงควรทำความเข้าใจและรู้พื้นฐานทางด้านความปลอดภัยในการใช้เพราะ
ความประมาทเพียงเล็กน้อยอาจนำมาซึ่งความสูญเสียอย่างคาดไม่ถึงได้ โดยควรทำการศึกษาและสังเกตุอุปกรณ์ดังต่อไปนี้อย่างสม่ำเสมอ
1.สายไฟฟ้า 2. เตารีดไฟฟ้า
3.หลอดไฟฟ้า 4.โทรทัศน์
5. สวิตช์ไฟฟ้า 6.ตู้เย็น,ตู้แช่
7.สวิตช์และเต้ารับไฟฟ้า 8.เครื่องซักผ้า
9..โคมไฟสนาม
สายไฟฟ้า
สายไฟฟ้าที่ใช้ภายในอาคารจะต้องมีขนาดที่เหมาะสมกับอุปกรณ์ไฟฟ้าต้องใช้ชนิดของสายไฟฟ้าที่ถูกต้อง
ไม่นำสายไฟฟ้าหรืออุปกรณ์ไฟฟ้าที่ใช้ภายในบ้านไฟใช้ภายนอกบ้านเพราะอุปกรณ์เหล่ารี้ไม่สามารถทนต่อ
สภาพแวดล้อมภายนอกได้ดีจะเกิดชำรุดเสียหายและเกิดอันตรายได้ง่าย
ในการเดินสายไฟหรือลากลากสายไฟไปใช้งานภายนอกอาคารเป็นการชั่วคราวหรือถาวร นอกจากอุปกรณ์ไฟฟ้า
และสายไฟฟ้าต้องเป็นชนิดกันน้ำและทนต่อแสงแดดแล้ว วงจรไฟฟ้านั้นต้องมีเครื่องตัดไฟรั่วด้วยจึงจะปลอดภัย
หัดสังเกตุสี กลิ่น และอุณหภูมิของสายไฟและอุปกรณ์ไฟฟ้าว่ามีการผิดปกติหรือไม่
เช่น สายไฟหรือปลั๊กร้อนแสดง ว่าขั้วต่อหลวมหรือมีการใช้ไฟเกินกำลัง
ห้ามยื่นแขนหรือวัสดุออกนอกหน้าต่างเข้าไปใกล้บริเวณที่มีสายไฟฟ้าแรงสูงผ่าน
รวมทั้งห้ามฉีด ราดหรือเทน้ำใดๆ เข้าใกล้สายไฟฟ้าแรงสูงโดยเด็ดขาย
หลอดไฟฟ้า
ควรเลือกซื้ออุปกรณ์ที่มีมาตราฐานรัรอง
ส่วนประกอบที่เป็นพลาสติก เช่น ขาหลอดต้องเป็นชนิดที่ติดไฟยาก ขณะเปลี่ยน หลอดไฟฟ้าจะต้องตรวจที่ขาหลอด
หากขาหลอดถ่างออก เมื่อใส่หลอดแล้วหลวมหรือมีรอยไหม้จะต้องซ่อมแซมหรือเปลี่ยนทันที
สวิตช์ไฟฟ้า
ห้าม เปิด-ปิด สวิตช์ไฟฟ้าในบริเวณที่มีสารระเหยที่ไวไฟ
เช่น น้ำมันเชื้อเพลิงหนือทินเน่อร์ผสมสี
สวิตช์และเต้ารับไฟฟ้า
ควรติดตั้งเต้ารับชนิดมีขั้วสายดิน
เช่น เต้ารับแบบเป็นหลุมไว้ภายในบ้าน เพื่อใช้กับเครื่องใช้ไฟฟ้า ที่มีจุดต่อสายดิน
หรือมีเครื่องหมายสายดิน กำกับอยู่ และควรติดตั้งสวิตช์และเต้ารับในตำแหน่งที่ปลอดภัย
เช่น สูงพ้นมือเด็กเล็ก หรือ ห่างจากสภาพที่อาจเกิดอันตรายหรือน้ำท่วมถึงได้ และวงจรไฟฟ้าที่มีน้ำท่วมถึงควรแยกออกต่างหากให้สามารถปลดออก
ได้ทันที
สวิตช์หรือคัตเอาท์
ขณะที่ปลดเมนสวิตช์หรือคัตเอ้าท์เพื่อซ่อมแซม
ให้เขียนป้ายเตือนว่า "ห้ามสับไฟ ช่างไฟฟ้ากำลังทำงาน" แขวนไว้ที่ เมนสวิตช์ทุกครั้ง
เตารีดไฟฟ้า
ก่อนที่จะเสียบปลั๊กไฟฟ้า ควรคลี่สายเต้าเสียบ
(ปลั๊ก) ให้ตรงดีก่อนเพราะถ้าสายบิดเป็นเกลียวหรือขดงอในขณะที่ ลากถูสายไปมา สายจะบีบรัดตัวเอง
ทำให้เปลือกสายแตกชำรุดได้ง่าย สายทองแดงจะทะลุออกมาเป็นอันตรายได้
โทรทัศน์
ควรติดตั้งเสาอากาศให้มั่นคงแข็งแรง
และห่างจากแนวสายไฟแรงสูง กะระยะว่าหากเสาอากาศล้ม หรือหักลงมา จะต้องไม่ถูกกับสายไฟฟ้าแรงสูง
ตู้เย็น ตู้แช่
ควรจะต่อสายที่โครงโลหะกลับไปที่แผงสวิตช์แล้วต่อลงดิน
โดยผ่านเต้าเสียบ-เต้ารับที่มีขั้วสายดิน หลอดไฟภายในตู้เย็น ตู้แช่ที่ขาดและยังไม่ได้เปลี่ยน
ไม่ควรเอาหลอดออกเหลือแต่กระจุ๊บไฟว่างเปล่าเพราะจะเป็นอันตรายได้หากนิ้วมือไป
สัมผัสส่วนของกระจุ๊บไฟที่มีไฟฟ้าไหลอยู่
เครื่องซักผ้า
เป็นอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องอยู่กับน้ำเป็นส่วนใหญ่
ดังนั้นเต้าเสียบ-เต้ารับ ควรเป็นชนิดที่มีขั้วสายดินและจุดต่อลงดิน ควรต่อลงดินที่แผงสวิตช์
เพื่อความปลอดภับของผู้ใช้งาน และถ้าเครื่องเปียกน้ำควรเช็ดให้แห้งก่อนใช้งาน
โคมไฟสนาม
สายไฟฟ้าที่ใช้จะต้องเป็นสายสำหรับเดินภายนอกอาคาร
และต้องหมั่นดูแลตรวจสอบสภาพเปลือกสายให้ดีอยู่เสมอ ตัวเสาโคมควรต่อสายกลับไปที่แผงสวิตช์แล้วต่อลงดิน
เพื่อให้กระแสไฟฟ้าไหลลงดิน เมื่อมีการรั่วเกิดขึ้น เพราะเด็กๆ อาจไปสัมผัสทำให้ได้รับอันตรายได้
สิ่งพึงระวัง
ห้องน้ำ
ไม่ควรติดตั้งสวิตช์
เต้ารับไว้ภายในห้องน้ำ หรือนำอุปกรณ์ไฟฟ้าไปใช้ภายในห้องน้ำ ยกเว้นหลอดแสงสว่างที่ติดตั้งไว้กับ
เพดานสูงที่ผู้ใช้สามารถสัมผัสได้โดยง่าย หลอดไฟฟ้าในห้องน้ำก่อนจะเปลี่ยน ปลดสวิตช์ตัดตอนออกก่อนทุกครั้ง
ฝนตก-ฟ้าคะนอง
ในขณะที่มีฝนตก-ฟ้าคะนอง พยายามหลีกเลี่ยงจากการยืนใต้ต้นไม้
ใกล้เสาไฟฟ้า หรืออยู่ในแนวสายไฟฟ้าแรงสูง
ตัวเปียก
เมื่อร่างกายเปียกชื้น กระแสไฟฟ้าย่อมไหลผ่านร่างกายได้สะดวก
ดังนั้นหากร่างกายเปียกชื้น ห้ามแตะอุปกรณ์ไฟฟ้า มิฉะนั้นอาจถูกกระแสไฟฟ้าดูดเป็นอันตรายได้
การเดินสายและติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟ้า
อุปกรณ์ไฟฟ้าที่ทำไว้ไม่เรียบร้อยย่อมมีอันตราย
เช่น การขันสกรู ข้อต่อสายไม่แน่นใช้ตัวต่อสายและติดตั้งที่ไม่ได้ มาตรฐาน เมื่อใช้เป็นระยะเวลานานจุดต่อนั้นจะหลวม
ทำให้เกิดประกายไฟที่จุดต่อนั้น และเกิดไฟไหม้ได้
ใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าให้ถูกวิธี
เพื่อความปลอดภัยในการใช้ไฟฟ้า
ห้ามใช้เต้าเสียบที่มีสภาพชำรุด และต้องไม่ใช้ปลายสายเปลือยเสียบในเต้ารับ หรือไม่ใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าหลายชนิดจากเต้ารับเดียวกัน
เครื่องใช้ไฟฟ้าที่เป็นอิเลคโทรนิคส์ ควรเว้นช่องว่างให้มี การระบายอากาศได้สะดวก
หลีกเลี่ยงการเล่นว่าวใกล้สายไฟฟ้า
ไม่ใช้ไม้หรือโลหะใดๆ
ไปเขี่ยว่าวที่ติดอยู่กับสาย หรืออุปกรณ์ไฟฟ้า
ไม่ใช้สายป่านที่เป็นโลหะอันเป็นสื่อไฟฟ้าแทนสายป่านชักว่าว
ไม่ใช้ป่านคมชักว่าว เพราะป่านคมจะบาดสายไฟฟ้าทำให้เกิดอันตรายแก่ผู้เล่นว่าวได้
อย่าทำลายระบบไฟฟ้าในที่สาธารณะ
อย่าเข้าใกล้สิ่งสาธารณะที่มีไฟฟ้าบริเวณที่มีน้ำท่วมถึงเป็นอันขาด
อย่าจับต้องสายไฟฟ้าหรืออุปกรณ์ไฟฟ้าที่เห็นว่า อยู่ในสภาพที่ไม่ปลอดภัย เช่น ฝาปิดกล่องฟิวส์ที่โคนเสาไฟฟ้าสาธารณะ
ระบบสายดิน แผงสวิตช์ท่อร้อยสายไฟฟ้า และหลอดไฟฟ้า เป็นต้น
คำแนะนำเกี่ยวกับการป้องกันอัคคีภัยจากการใช้ไฟฟ้าสำหรับบ้านอยู่อาศัย
คำแนะนำเกี่ยวกับการป้องกันอัคคีภัยจากการใช้ไฟฟ้าสำหรับบ้านอยู่อาศัยจัดทำขึ้นเพื่อให้ผู้ใช้ไฟฟ้า ประเภทบ้านที่อยู่อาศัยได้รับทราบคำแนะนำและข้อปฏิบัติต่างในการใช้งานไฟฟ้าให้ปลอดภัย
คำแนะนำเพิ่มเติมเพื่อป้องกันอัคคีภัย
คำแนะนำเกี่ยวกับสายไฟฟ้า
คำแนะนำเกี่ยวกับเลือกและการใช้สายไฟฟ้า
ควรทำตามคำแนะนำดังนี้
เลือกใช้สายไฟฟ้าที่ได้รับอนุญาตแสดงเครื่องหมายมาตรฐานจากสำนักงาน
มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม (มีตรา
มอก.) และเดินสายไฟฟ้าโดยช่างไฟฟ้าที่ประสบการณ์สูง
เลือกใช้สายไฟฟ้าที่เหมาะสมกับขนาดการใช้ไฟฟ้า และวิธีการเดินสายไฟฟ้าเช่นเดินลอยบนลูกถ้วย
เดินสายไฟฟ้าโดยใช้เข็มขัดรัดสาย เดินสายไฟฟ้าในท่อโลหะ
หรืออโลหะ เป็นต้น หากมีสภาพเปลือกนอกของสายไฟฟ้าชำรุด ให้เปลี่ยนสายใหม่แทนสายไฟฟ้าที่ชำรุด
หลีกเลี่ยงการมีจุดต่อสายไฟฟ้า ในการเดินสายไฟฟ้ามากเกินความจำเป็น
หากมีความจำเป็นต้องต่อสายไฟฟ้า ก็ต้องเลือกอุปกรณ์ การต่อสายไฟฟ้าให้ถูกต้อง และหมั่นตรวจสอบจุดต่อสายไฟฟ้าอยู่เป็นประจำปีละ
1-2 ครั้ง
หลีกเลี่ยงการใช้สายไฟฟ้าเต็มพิกัด ขนาดกระแสไฟฟ้าของสายไฟฟ้า
ตรวจสอบสภาพของสายไฟฟ้าอยู่เป็นประจำ ปีละ 1-2 ครั้งโดยช่างไฟฟ้าที่มีประสบการณ์
ควรวางแผนการตรวจสอบ เพื่อเปลี่ยนสายไฟฟ้าใหม่ ในกรณีที่พบว่าเปลือกสายมีสภาพผิดปกติ
เช่น แตกลายงา รอยไหม้ ชำรุดหรือหลอมตัวเนื่องจากความร้อน
หากมีการติดตั้งเครื่องใช้ไฟฟ้าเพิ่มขึ้นควรตรวจสอบขนาดของสายไฟฟ้าที่ใช้อยู่ให้เหมาะสมหากไม่เพียงพอก็ให้เปลี่ยนสายไฟ
ที่มีขนาดเหมาะสม กับเครื่องใช้ไฟฟ้าที่เพิ่มขึ้นก่อนการใช้งานทุกครั้ง
หากตรวจพบว่าสายไฟฟ้าหรือจุดต่อสายขณะใช้งานอยู่ร้อนผิดปกติขอให้เร่งตรวจสอบหาสาเหตุดังกล่าวเช่น
อาจเกิดจากมีการใช้ ไฟฟ้าเกินกับขนาดกระแสพิกัดของสายไฟฟ้า หรือจุดต่อสายหลวมจนทำให้เกิดความร้อน
เป็นต้น
คำแนะนำเกี่ยวเครื่องใช้ไฟฟ้า
คำแนะนำเกี่ยวกับเลือกใช้เครื่องใช้ไฟฟ้า ควรทำตามคำแนะนำดังนี้
เลือกใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าที่ได้รับการอนุญาติแสดงเครื่องหมายมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมกระทรวงอุตสาหกรรม
(มีตรา มอก.) หรือมาตรฐานอื่นที่สากลยอมรับ
เลือกเครื่องใช้ไฟฟ้าโดยคำนึงถึงคุณภาพและประสิทธิภาพในการใช้งานมากกว่ายึดราคาถูกที่สุดเป็นเกณฑ์
ในการตัดสินใจเลือกซื้อเครื่องใช้ไฟฟ้า
ตรวจเต้าเสียบที่ประกอบมากับเครื่องใช้ไฟฟ้าให้เหมาะสมกับเต้ารับที่ติดตั้งไว้
หากพบว่าเต้าเสียบหลวมก็ให้ พิจารณาเปลี่ยนเต้าเสียบหรือเต้ารับใหม่ ให้เหมาะสมจนเกิดความแน่นเพียงพอเมื่อมีการใช้งาน
ในการตรวจสอบเต้าเสียบและสายไฟฟ้าของเครื่องใช้ไฟฟ้าอยู่เป็นประจำก่อนการใช้งาน
หากเครื่องใช้ไฟฟ้า ขณะใช้งานมีเสียงผิดปกติหรือเกิดความร้อนมากให้หยุดการใช้งาน
และส่งให้ช่างไฟฟ้าที่มีประสบการณ์ ซ่อมแซมให้ดีก่อนนำกลับไปใช้งาน
ควรศึกษาคู่มือการใช้งานของเครื่องใช้ไฟฟ้าให้ถูกวิธีก่อนการใช้งาน
เครื่องใช้ไฟฟ้าประเภทที่เกิดความร้อนอยู่เป็นประจำ
ควรจัดหาวัสดุที่ไม่ติดไฟเช่น กระเบื้อง หินอ่อน เป็นต้น ทำเป็นพื้นรองเครื่องใช้ไฟฟ้าขณะใช้งานทุกครั้ง
ดวงโคมธรรมดาหรือหลอดอินแคนเดสเซนต์ ควรอยู่ห่างจากวัสดุที่จะเป็นเชื้อเพลิงได้
ดวงโคมฟลูออเรสเซนต์ควรตรวจสอบขารับหลอดและบัลลาสต์อยูเป็นประจำเพราะอาจเกิดความร้อน
จนทำให้เกิดเพลิงไหม้ได้
หลีกเลี่ยงการใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าทุกชนิดใกล้สถานที่เก็บวัตถุไวไฟ
หลีกเลี่ยงการใช้เต้ารับชนิดหลายช่องทำเป็นเต้าเสียบ
เพื่อป้องกันการเกิดประกายไฟที่เต้ารับ ก่อนเสียบเต้าเสียบให้ปิดเครื่องใช้ไฟฟ้าไว้ก่อน
คำแนะนำเพิ่มเติมเพื่อป้องกันอัคคีภัย
เครื่องใช้ไฟฟ้าที่ใช้กำลังไฟมาก
เช่น เครื่องปรับอากาศ เครื่องต้มน้ำร้อนไฟฟ้า ปั๊มน้ำ เครื่องซักผ้า ฯลฯ ควรจัดให้
มีสวิตช์ตัดตอนอัตโนมัติป้องกันกระแสเกินที่เหมาะสมควบคุมการใช้งานไว้ด้วย
หากมีน้ำเข้าไปในเครื่องใช้ไฟฟ้าด้วยสาเหตุใดก็ตาม
ให้งดใช้เครื่องใช้ไฟฟ้านั้นทันที
จุดต่อสายไฟฟ้าหรือตลับต่อสายไฟฟ้าที่เป็นพลาสติก ขอให้ติดตั้งห่างจากสถานที่เก็บวัตถุไวไฟหรือวัสดุใช้งานอื่นๆ
ที่เป็นเชื้อเพลิงเช่น ผ้าม่านเป็นต้น และจุดต่อสายไฟฟ้าต้องพันด้วยผ้าเทปพันสายไฟ
สวิตช์ปิด-เปิดเครื่องใช้ไฟฟ้าและเต้ารับจะต้องมีสภาพไม่ชำรุดและมีการยึดติดแน่นอยู่กับที่
หากพบว่ามีความร้อน เกิดขึ้นในขณะที่มีการใช้ไฟฟ้า ให้ตรวจสอบซ่อมแซมหรือเปลี่ยนทันที
หมั่นตรวจสอบเครื่องใช้ไฟฟ้า อุปกรณ์เกี่ยวกับการใช้ไฟฟ้าให้มีสภาพปกติทุกครั้งก่อนนำไปใช้งาน
และเมื่อเลิก ใช้งานแล้วควรถอดเต้าเสียบออกจากเต้ารับทุกครั้ง