อุปกรณ์วัดปริมาตรของของเหลวที่สำคัญได้แก่ ขวดปริมาตร บิวเรตต์ ปิเปตต์ และกระบอกตวง เมื่อใส่ของเหลวลงในอุปกรณ์วัดปริมาตรเหล่านี้ ระดับของเหลวตอนบนจะมีลักษณะโค้งเว้าเกิดขึ้น ส่วนโค้งเว้านี้เกิดจากแรงดึงดูดผิวระหว่างผิวแก้วกับของเหลว หลักในการอ่านปริมาตรของของเหลวที่ถูกต้องในอุปกรณ์วัดปริมาตรเหล่านี้ก็คือ จะต้องให้สายตาอยู่ในระดับเดียวกันกับจุดต่ำสุดของส่วนโค้งเว้านี้ การหาตำแหน่งเพื่ออ่านปริมาตรของของเหลวหรือตำแหน่งของส่วนโค้งเว้าต่ำสุดที่แน่นอนนั้น อาจใช้กระดาษแข็งสีดำหรือสีขาวแต่ต้องมาขีดเส้นด้วยดินสอหรือหมึกดำนำไปทาบหลังขีดบอกปริมาตรให้ระดับสายตาอยู่ในระดับเดียวกันกับส่วนโค้งเว้าต่ำสุดของของเหลวแล้วเลื่อนแผ่นกระดาษขึ้นลงจนกระทั่งขอบบนของกระดาษดำหรือเส้นดำบนกระดาษขาวอยู่ในแนวเดียวกับส่วนต่ำสุดของโค้งเว้า ก็อ่านปริมาตรตรงตำแหน่งนี้


ตำแหน่งของระดับสายตาในการอ่านปริมาตร มีความสำคัญต่อค่าที่ได้จากการอ่านปริมาตรมากกล่าวคือ
1. ถ้าระดับสายตาอยู่เหนือส่วนโค้งเว้าต่ำสุดของของเหลว ปริมาตรที่อ่านได้จะมากกว่าปริมาตรจริง
2. ถ้าระดับสายตาอยู่ในระดับเดียวกันกับส่วนโค้งเว้าต่ำสุดของของเหลว ปริมาตรที่อ่านได้จะมีค่าถูกต้อง
3. ถ้าระดับสายตาอยู่ต่ำกว่าส่วนโค้งเว้าต่ำสุดของของเหลว ปริมาตรที่อ่านได้จะน้อยกว่าปริมาตรจริง


การอ่านปริมาตรของของเหลวนั้น ถ้าระดับสายตาไม่อยู่ในระดับเดียวกันกับส่วนโค้งเว้าต่ำสุดของของเหลวแล้ว การอ่านปริมาตรจะมีความคลาดเคลื่อนเรียกความคลาดเคลื่อน ที่เกิดขึ้นนี้ว่า Parallax error

คัดลอกจาก : หนังสือเทคนิคทางเคมี โดยรองศาสตราจารย์ประเสริฐ ศรีไพโรจน์ สำนักพิมพ์ประกายพรึก 2538 หน้า 85-86