หลักในการพิจารณาว่าสารใดเป็นตัวทำละลายและตัวถูกละลาย
1. สารมีสถานะต่างกันมาละลายซึ่งกันและกัน ให้ถือว่าสารที่มีสถานะเดียวกันกับสารละลายเป็น ตัวทำละลาย
เช่น โลหะ อะมัลกัมที่ใช้อุดฟันมีสถานะเป็นของแข็ง จึงมี ปรอท เป็น ตัวถูกละลาย และ โลหะเงิน เป็น ตัวทำละลาย
2. สารมีสถานะเดียวกันมาละลายซึ่งกันและกัน ให้ถือว่าสารที่มีปริมาณมากเป็น ตัวทำละลาย และสารที่มีปริมาณน้อยเป็น ตัวถูกละลาย
เช่น
- แอลกอฮอล์ที่ใช้ฆ่าเชื้อโรค มีเอทานอล
70% และน้ำ 30% ละลายด้วยกัน จึงมี น้ำ เป็น ตัวถูกละลาย และ เอทานอล เป็น ตัวทำละลาย
- เหรียญบาท มีส่วนผสมของทองแดง 75% และ นิกเกิล 25% โดยมวล จึงมี นิกเกิล เป็น ตัวถูกละลาย และ ทองแดง เป็น ตัวทำละลาย
ผู้เขียน : อ.บัวแก้ว รัตนกมุท
ที่มา : โครงการส่งเสริมความสามารถพิเศษภาคฤดูร้อน BRAND'S SUMMER CAMP'97