LDEF วิเคราะห์

เมื่อเดือนเมษายนของป พ.ศ. 2527 สหรัฐฯ ไดปลอยดาวเทียมดวงหนึ่งชื่อ Long Duration Exposure Facility ขึ้นสูอวกาศดาวเทียมดวงนี้มีชื่อเรียกสั้นๆ วา LDEF ภายในดาวเทียมรูปทรงกระบอกนี้มีอุปกรณวิทยา ศาสตรรวมทั้งสิ้น 57 ชิ้น เพื่อทดลองตรวจระดับรังสีอัลตราไวโอเลตในอวกาศ และตรวจวัดความหนาแนนของขยะ อวกาศ เปนตน นักวิทยาศาสตรคาดการณวา หลังจากที่ปลอยให LDEF ลอยทองฟาอยูนาน 9 เดือน ก็จะสง กระสวยอวกาศขึ้นไปสอยนํามันกลับมา

แตแลวก็เกิดอุบัติเหตุยาน Challenger ระเบิด โครงการสงกระสวยอวกาศของสหรัฐฯ ไดหยุดชะงักงัน ไปนานรวม 3 ป LDEF จึงไดกลายสภาพเปนดาวคางฟาไปอยางไมไดมีใครเจตนา พอถึงเดือนมกราคม ป พ.ศ. 2533 กอนที่มันจะเสียดสีกับบรรยากาศของโลก จนถูกเผาไหมเปนจุล นักบินอวกาศจากยาน Columbia ก็ไดขึ้นไปนํ า LDEF กลับลงมาสูพื้นโลกไดสํ าเร็จ

เวลานาน 6 ปที่ลอยอางวางอยูในอวกาศไดทํ าให LDEF มีคุณคาทางวิทยาศาสตรมาก เพราะดาวเทียม ดวงนี้นับเปนดาวเทียมวิจัยดวงแรกในประวัติศาสตรการสํ ารวจอวกาศที่ไดถูกนํ ามาวิเคราะหในหองทดลอง NASA ไดตั้งงบประมาณการตรวจสอบ LDEF ไว 200 ลานบาทโดยหวังวาขอสรุปที่ไดจากการศึกษานี้ จะเปน ประโยชน ในการสรางสถานีอวกาศขนาดใหญที่จะมีอายุทํ างานนานถึง 30 ป ในอนาคตชื่อ Freedom อีกดวย

ขณะนี้ขอมูลเบื้องตนจาก LDEF ชี้บอกวา ที่ระยะความสูง 300 กิโลเมตรเหนือผิวโลกนั้น LDEF ไดรับรังสี ตางๆ จากอวกาศมากมาย จนทําใหมันเปนวัตถุกัมมันตภาพ เมื่อนักวิทยาศาสตรวัดปริมาณรังสีที่มันเปลงออก มา เขาก็ทราบทันทีวา LDEF ไดรับรังสีประมาณ 10 เทาของปริมาณรังสีที่คนทํ างานในโรงงานไฟฟาปรมาณูได้ รับ นอกจากนี้ขอมูลยังชี้บอกวา เมื่อรังสีอัลตราไวโอเลตตกกระทบบรรยากาศเบื้องบนแกสออกซิเจนจะแตกตัว เปนอะตอม อะตอมออกซิเจนที่เกิดขึ้นจะพุงเขากัดทําลายผิวดาวเทียม ดังนั้นเมื่ออะตอมของสารที่ใชทํ าผิว ระเหิดออกมา มันอาจจะไปเกาะติดกับอุปกรณอิเล็กทรอนิกส ทํ าใหการงานของอุปกรณความไวสูงเหลานั้นบกพรองได้

LDEF ยังไดเก็บละอองดาวที่มีอยูในอวกาศลงมาอีกดวย ฝุนอวกาศเล็กๆ เหลานี้ กํ าเนิดมาจากกาแล็กซี นอกจักรวาลของเรา และถานักวิทยาศาตรตรวจพบโมเลกุลของกรดอะมิโนในชิ้นสวนเหลานี้เมื่อใด เราก็อาจ จะถือไดวาการคนพบนั้น สนับสนุนทฤษฎีของนักวิทยาศาสตรบางคนที่วาใหกํ าเนิดชีวิตบนโลกอวกาศ

LDEF ยังไดตรวจพบอีกวา ในอวกาศรอบๆ โลกเรามีขยะมากมาย ซึ่งขยะเหลานี้ เกิดจากการระเบิด ของจรวดบาง มาจากการเผาไหมของดาวเทียมบาง ขยะจํ านวน 150,000 ชิ้น มีขนาดตั้งแต 1 ซม.ขึ้นไป เวลาเม็ดขยะเหลานี้มีความเร็วสูง มันมีสภาพเหมือนกระสุนที่สามารถเจาะทะลุผนังของยานอวกาศที่กํ าลังโคจร อยูใหเปนรูโหวได ดังนั้นในการสรางสถานีอวกาศ วิศวกรจึงตองคํ านึงถึงเรื่องนี้และจะตองออกแบบยานใหมี สวนของยานที่จะไดรับการกระทบจากกระสุนมีเกราะกําบัง

นักวัสดุศาสตร็ไดนําพลาสติกและโลหะหลายชนิด ที่ติดตั้งไวใน LDEF มาตรวจสอบ และไดพบวาวัสดุ เหลานี้ถูกอะตอมของออกซิเจนทําลายไปมาก โครงการอุตสาหกรรมผลิตวัสดุบางชนิดในอวกาศจึงตองมีการทบทวน

แตการทดลองที่เด็กๆ ทั่วโลก และผูใหญหลายคนสนใจ คือการทดลองปลูกมะเขือเทศจากเมล็ดที่ไดรับรังสี คอสมิกเปนเวลานาน NASA ไดแจกเมล็ดมะเขือเทศ จํ านวน 12.5 ลานเมล็ด แกนักเรียนและครู 3 ลานคนในโรง เรียนตางๆ ทั่วสหรัฐฯ เพื่อศึกษาดูอิทธิพลของอวกาศตอการเจริญเติบโตของเมล็ดพืช ผลการทดลองพบวาถึงแม เมล็ดพืชเหลานี้ ไดรับรังสีมากถึง 5,000 เทาของปริมาณที่มันไดรับหากปลูกในดินก็ตาม แต 50% ของเมล็ดพืช เหลานี้ก็สามารถเจริญเติบโต มีชีวิต และแพรพันธสืบตอไปไดเปนปกติ เมื่อเปนเชนนี้ก็แสดงวา ความฝนของ มนุษยที่จะทํานา ทํ าไรในอวกาศนั้นเปนความจริงได้

NASA คาดวาจะตองใชเวลาอีกนาน 2-10 ป โครงการวิเคราะห LDEF จึงจะเสร็จสิ้นเทาที่ไดผลแคนี้ NASA ก็ถือวาคุมสุดๆ แลว ที่จะไดตอไปถือเปนกํ าไรทั้งหมด ครับ

ที่มา : ดร.สุทัศน์ ยกส้าน
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.)