กำเนิดนาฬิกา

เดิมทีเดียวการบอกเวลาอาศัยปรากฏการณ์จากธรรมชาติดังเช่นระยะเวลาหนึ่งวันกำหนดจากการที่โลกหมุนรอบตัวเองครบหนึ่งรอบ โดยสังเกตจากดวงอาทิตย์โผล่ขึ้นจากขอบฟ้าด้านตะวันออก เคลื่อนตัวสูงขึ้นสู่ท้องฟ้าเรื่อยๆ จนเลยลับขอบฟ้าด้านตะวันตก แล้วจึงโผล่ขึ้นมาใหม่ เป็นอันครบรอบนับเวลาได้หนึ่งวัน คนสมัยก่อนจึงรู้เวลาด้วยการสังเกตตำแหน่งต่างๆ ของดวงอาทิตย์บนท้องฟ้า ซึ่งบอกเวลาเช้า สาย เที่ยง บ่าย เย็น ต่อมามนุษย์เริ่มรู้จักประดิษฐ์นาฬิกาขึ้นใช้ เชื่อกันว่านาฬิกาแดดเป็นวิธีจับเวลายุคแรกสุดของโลกแบบหนึ่ง มีใช้มานานกว่า 5,000 ปีแล้วในอียิปต์ เงาของแสงแดดที่ส่องต้องแผ่นโลหะบนหน้าปัด จะเคลื่อนตัวไปอย่างช้าๆ รอบหน้าปัดตัวเลขแต่ละชั่วโมง เวลาจะเปลี่ยนไปตามเงาแดดซึ่งเคลื่อนที่นั้น

ต่อมา ยังมีนาฬิกาทรายและนาฬิกาน้ำ ส่วนนาฬิกาน้ำหลักการทำงานคือน้ำจะไหลเข้าและออกจากถัง ระดับน้ำที่เปลี่ยนแปลงหรือทุ่นที่ลอบขึ้นลง จะแสดงเวลาที่เปลี่ยนไป นาฬิกาน้ำของจีนมีใช้ตั้งแต่ศตวรรษที่14 อุปกรณ์จับเวลาที่เป็นจักรกล เกิดขึ้นในช่วงศตวรรษที่ 15-17 โดยการประดิษฐ์ลานและลูกตุ้มนาฬิกาให้ทำหน้าที่หมุนเฟืองนาฬิกา นาฬิกาจักรกลที่ประดิษฐ์ขึ้นนี้จะมีเข็มบอกเวลาบนหน้าปัดตัวเลขและทำให้มีขนาดเล็กลงจนสามารถพกติดตัวได้ ปัจจุบันนาฬิกาแขวนหรือตั้งกับที่ และนาฬิกาพกจำนวนมากเป็นระบบอิเล็กทรอนิกส์ซึ่งอาศัยการสั่นสะเทือนสม่ำเสมอของผลึกควอตซ์มาจับเวลาได้อย่างแม่นยำ

โดย : นางสาว จุฑารัตน์ ทิมทอง, ศรีสำโรงชนูปภัมภ์, วันที่ 18 พฤศจิกายน 2544