รังนก สถาปัตยกรรมชาติอันเกิดจากความเพียรพยายามของตัวนกเอง สร้างรังด้วยปาก คาบกิ่งไม้ใบหญ้ามาถักทอเป็นรังอยู่อาศัย มีหน้าตาคล้ายกับชาม
รังนกมิใช่บ้านนก นกไม่ได้สร้างรังไว้เพื่อนอน แต่สร้างไว้เพื่อออกไข่ในช่วงฤดูผสมพันธุ์เท่านั้น ใช้เป็นที่เก็บไข่และกกไข่ และเป็นที่พักพิงของลูกนกในยามที่ปีกยังไม่กล้าขายังไม่แข็ง ที่นอนของนกจริงๆ คือ คาคบไม้ กิ่งไม้
ย่างเข้าฤดูฝนนกจะเริ่มสร้างรัง และออกไข่สัญชาตญาณบอกว่า พวกเขาต้องตระเตรียมรังในฤดูฝนไว้วางไข่ เพราะช่วงนั้นจะมีแหล่งอาหารสมบูรณ์ เมื่อลูกนกฟักไข่ออกมาแล้วจะมีอาหารเหลือเฟือ โดยเฉพาะแมลง
นกส่วนมากจะเลือกทำเลสร้างรังอยู่ตามกิ่งไม้สูง บ้างก็อยู่โคนกิ่ง บ้างก็อยู่ปลายกิ่ง โดยสัญณาณคาดคะเนภูมิอากาศของฤดูที่กำลังจะมาถึง หรือ ถ้ามีโพรงไม้ใหญ่ได้ขนาดนกบางชนิดก็ดัดแปลงให้เป็นรังของตัวมันเองได้
ขณะที่การสร้างรังของนกบางชนิดก็ร่วมด้วยช่วยกันสร้างทั้งตัวเมียตัวผู้ เช่น นกนางแอ่น แต่นกบางชนิดการสร้างรังเป็นหน้าที่ของนกเพศผู้เพียงผู้เดียว อาทิ นกกระจาบ หรือนกเงือกเป็นต้น และเป็นที่น่าสงสัยว่า รังนกพวกนี้จะแข็งแรง และคงทนอย่างรังนกกระจาบ ตัวผู้จะถักทอด้วยเส้นหญ้าจนแน่นหนามีหน้าตาคล้ายวิกผม แม้โดนลมแรงฝนตกเพียงไร รังนกกระจาบยังยึดแน่นอยู่กับต้นไม้
นกบางชนิดชอบสร้างรังอยู่ในที่ต่ำ เช่น รังนกกระเต็น มักจะสร้างรังเป็นโพรงอยู่ตามดิน หรือ ตามพุ่มไม้ชายฝั่ง วัสดุในการทำรังนกนั้น ส่วนใหญ่จะเป็นเศษหญ้า เศษกิ่งไม้หรือขนที่ร่วงหล่นของตัวนกเอง
รังนกบางชนิดที่ไม่ใช้เศษหญ้า หรือขน แต่ใช้น้ำลายมาสร้างอย่างรังนกนางแอ่น ว่ากันว่า รังนกนางแอ่นหนึ่งรังต้องใช้ความพากเพียรสูง กว่าจะเสร็จหลังของนกนางแอ่นแทบหมดตัว ความพยายามอย่างจากสร้างรังได้อย่างน่าทึ่ง ต้องยกให้นกกระจิบ รังนกขนาดเล็กสุด (12 เซนติเมตร) รังของนกกระจิบใช้ใบไม้แค่ 2 ใบแต่เลือกใบใหญ่ เช่นใบต้นแสงจันทร์ นกจะใช้ปากม้วยใบสองข้างเข้าหากันแล้วใช้ปากแฟลมๆแทนเข็มเจาะรูขอบใยไม้ จากนั้นใช้ปากดึงเส้นใยแมงมุมเข้าด้วยกันจนกลายเป็นรังได้อย่างไม่น่าเชื่อ
ไลเคน. รังนก (กินไม่ได้). 20 มกราคม 2545. เดลินิวส์. : 31
|