เทศกาลประจำปี

เทศกาลขึ้นปีใหม่เป็นงานสำคัญที่สุดในรอบปี ชาวญี่ปุ่นจะหยุดงานกันทั่วประเทศ และพาครอบครัวเดินทางไปนมัสการสิ่งศักดิ์สิทธิ์ตามศาสเจ้าเพื่อขอโชคลาภในเย็นก่อนวันขึ้นปีใหม่ ผู้คนที่อาศัยอยู่แถบโอหงะ จังหวัดอะคิตะมีเทศกาลแปลกกว่าใครเรียกว่า "นามะฮาเหงะ" คนหนุ่ม ๆ แต่งกายสวมหน้ากากเป็นปีศาจน่ากลัวเดินไปเคาะประตูบ้านเพื่อถามหาเด็กขี้เกียจเกเรพร้อมกับแสดงท่าทางดุร้ายต้องการเด็กเหล่านั้น 
เมืองซัปโปโระ บนเกาะฮ็อกไกโดมีเทศกาลหิมะ จุดเด่นของงานอยู่ที่การประกวดแกะสลักหิมะและน้ำแข็ง ซึ่งยิ่งใหญ่งดงามมาก มีช่วงต้นเดือนกุมภาพันธ์ระหว่างสัปดาห์ที่สอง

เทศกาลเซ็ตสุบุน หรือเทศกาลขับไล่อัปมงคลด้วยการสาดเมล็ดถั่วเสก มีขึ้นวันที่ 3 หรือ 4 กุมภาพันธ์ เชื่อกันว่าเมื่อภูตผีใศาจร้ายถูกเมล็ดถั่วขว้างใส่จะรีบหลบหนีไป

วันเสาร์สัปดาห์ที่สามของเดือนกุมภาพันธ์ ที่วัดไซไดจิ เมืองโอคะยะมา มีเทศกาลเอะโย่ ฮะดะกะมัตสุริ ในงานนี้จะเห็นความชุลมุนของกลุ่มหนุ่ม ๆ ที่แต่งกายน้อยชิ้นจนเกือบเปลือยที่คอยแย่งชิงเชือกศักดิ์สิทธิ์ที่พวกพระจะขว้างหรือโยนเข้ามาในกลุ่มคนเหล่านั้น

ฤดูใบไม้ผลิเป็นช่วงเวลาที่ผู้คนสนุกกับการเล่นว่าวระหว่างวันที่ 3-5 พฤษภาคมจะมีเทศกาลเล่นว่าว หรือโอทะโกะอาเหงะ เปิดขึ้นที่เมืองฮามะมัตสิเป็นประจำทุกปี

 นับแต่ศตวรรษที่ 6 เป็นต้นมา งานเทศกาลอะโออิมัตสุริของเมืองเกียวโตได้จัดขึ้นทุกวันที่ 15 พฤษภาคมของทุกปี 2 ขบวนแห่ผู้คนทั้งชายหญิงแต่งกายสวยงามหรูหราตามยุคสมัยโบราณแห่จากศาลเจ้าชิโมะกาโมไปยังศาลเจ้าคะมิกาโม ซึ่งเป็นศาลเจ้าศักดิ์สิทธิ์ที่เก่าแก่มาก

ที่เมืองนิคโก้มีงานเทศกาลฤดูใบไม้ผลิของศาลเจ้าดทโชะหงุในวันที่ 17-18 พฤษภาคม มีขบวนแห่ของนักรบซามูไร ราว 1,200 คน ในเครื่องแต่งกายของนักรบยุคโบราณ

ที่โตเกียวมีงานเทศกาลใหญ่อยู่สามงานคือ ซันย่ามัตสุริม ซานโน่มัตสุริ และคานตะมัตสุริ จัดขึ้นใกล้ ๆ วัดอะซะกุซ่าคันนอนในสัปดาห์ที่สามของเดือนพฤษภาคม ในงานนี้มีขบวนแห่ศาลเจ้าจำลองอันเล็กนับร้อยไปตามถนน

เทศกาลฉลองดวงดาว หรือทะนะบาตะมัตสุริ ฉลองกันทั่วประเทศในวันที่ 7 กรกฎาคม ตามตำนานเก่าแก่กล่าวถึงดวงดาวสองดวงที่เป็นคู่รักกันได้รับอนุญาตให้ข้ามทางช้างเผือกมาอยู่ ร่วมกันเพียงวันเดียวในแต่ละปี เมืองเซนไดจัดเทศกาลนี้ได้เยี่ยมยอดกว่าที่อื่น โดยจัดขึ้นในวันที่ 7 สิงหาคม

ตลอดเดือนกรกฎาคมมีเทศกาลกิอ็องมัตสุริที่ศาลเจ้ายะซะกะ เมืองเกียวโต วันสำคัญที่สุดของงานคือวันที่ 17 มีขบวนรถที่ตกแต่งสวยงามแห่ไปตามถนน งานนี้น่าจะเป็นงานที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของประเทศ

งานเทศกาลของภาคเหนือในช่วงฤดูร้อนนั้น หนึ่งในงานยิ่งใหญ่คือ เทศกาลเนบูตะมัตสุริ ระหว่าง 2-7 สิงหาคม ในเมืองอะโอโมริ (เมืองฮิโรซะกิจัดวันที่ 1-7 สิงหาคม) จุดเด่นของงานคือตัวหุ่นขนาดยักษ์ ทำด้วยกระดาษทากาว หรือแป้งเปียกปะลงไปบนโครงร่าง ข้างในอาจใส่โคมไฟ แล้วนำตัวหุ่นไปแห่ตามถนน โดยวางบนล้อเลื่อนแล้วช่วยกันฉุดลากไป
 

ส่วนในจังหวัดอะคิตะ ชาวเมืองช่วยกันจัดงานเทศกาลคันโตะมัตสุริ เป็นการแสดงผาดโผนเลี้ยงลำไม้ไผ่ขนาดใหญ่ที่มีไม้ไผ่ขนาดย่อมผูกขวางลำขึ้นไปเป็นชั้น ๆ แต่ละชั้นจะห้อยโคมไฟญี่ปุ่นเรียงราย โดยผู้เดินขบวนพยายามเลี้ยงไม้ไผ่บนหน้าผากบ้าง บนไหล่บ้าง ลำไม้ไผ่แต่ละลำสูงราว 10 เมตร มีดวงโคมญี่ปุ่น แขวนไว้ลำละไม่ต่ำกว่า 40-50 ดวง นับเป็นภาพที่สวยงามยิ่งโดยเฉพาะในยามราตรี

ช่วงกลางเดือนตุลาคมมีงานเทศกาลประจำเมืองนาโงย่าโดยจัดริ้วขบวนแห่ยาวเหยียด แต่ละช่วงแสดงตำนานความเป็นมาของประวัติศาสตร์ มีคนแต่งกายเป็นบุคคลสำคัญในยุคนั้น ๆ ร่วมขบวนด้วย

เมืองเกียวโตจัดเทศกาลย้อนรอยประวัติศาสตร์ ยิไดมัตสุริในวันที่ 22 ตุลาคม นำเหตุการณ์และบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ช่วงศตวรรษที่ 8-19 มาเข้าขบวนแห่ เป็นการย่อประวัติศาสตร์ช่วงเวลา 1,100 ปี เข้าไว้ในขบวนแห่ได้อย่างน่าชม

เดือนพฤศจิกายนวันที่ 15 เป็นวันฉลอง 3-5-7 เรียกว่า ชิจิ-โกะ-ซัง ในวันนี้เด็ก ๆ อายุ 3, 5 , 7 ขวบจะแต่งตัวสวยงามไปศาลเจ้าเพื่อสักการะเทพเจ้าที่ช่วยปกปักรักษาให้เด็ก ๆ เติบโตมีสุขภาพแข็งแรง ชุดพิเศษของเด็กคือชุดกิโมโนนั่นเอง