เมื่อหนูน้อยไปเรียนเรื่องนกน้อย ที่สวนนกน้ำ

อาจารย์นิยม สร้อยสกุล อาจารย์ 1 ระดับ 5 โรงเรียนบ้านห้วยกุ่ม สปอ.ศรีราชา เป็นเพื่อนร่วมโครงการพัฒนาครูเครือข่ายเพื่อเป็นแกนนำร่วมปฏิรูปการเรียนรู้ ตามโครงการของสปจ.ชลบุรีอีกท่านหนึ่ง ซึ่งสอนอยู่ห้องข้างๆในโรงเรียนเดียวกับข้าพเจ้า และเป็นคุณครูอนุบาลผู้สอนดีในดวงใจข้าพเจ้า ครูนิยมเปิดโอกาสให้เด็กๆที่สนใจเรื่องนก ซึ่งเป็นหัวข้อการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับเนื้อหา ธรรมชาติรอบตัวในหลักสูตรก่อนประถมศึกษา พ.ศ.2540 ได้สมหวังกับการไปดูนก เด็กๆดีใจมาก ครูนิยมได้ใช้คำถามเพื่อระดมความคิดและความรู้เดิมของเด็กที่มีเกี่ยวกับนก และสิ่งที่เด็กอยากรู้...แต่คุณครูไม่บอกให้นะ จะรู้ได้ต้องสังเกต ศึกษาและสำรวจหาข้อมูลเอาเอง ครูจะคอยเอื้ออำนวยความสะดวกให้เจ้า...พร้อมจะไปกันหรือยัง.... สวนวิจัยนกน้ำ ตั้งอยู่เงียบๆที่อ่างเก็บน้ำบางพระ ที่เงียบเพราะนกกำลังฟักไข่ และเพาะพันธุ์ เด็กๆจึงต้องเงียบ ไม่รบกวนส่งเสียง เป็นการรักษามารยาทที่ดี ที่เด็กๆควรปฏิบัติต่อนก เป็นข้อตกลงสำหรับทุกคนที่จะเข้ามาในสวนแห่งนี้ ลูกศิษย์ของเราทำตามข้อตกลงเรียบร้อยกันดี เด็กๆได้สังเกตรูปร่าง สี ขนาด อาหาร ที่อยู่อาศัย จากคำถามที่ครูตั้งไว้ล่วงหน้าแล้ว เด็กๆเก็บข้อมูลอย่างเงียบเชียบ เเมื่อหมดเวลาสำรวจและต้องจากนกทุกตัวกลับมาถึงโรงเรียน เสียงที่ถูกเก็บไว้จึงแซ่ดไปด้วยการสรุป เล่าเรื่อง เล่าสิ่งที่ตนพบ ซักถามสิ่งที่ตนสงสัย เด็กๆได้เรียนรู้จากประสบการณ์ตรง เรียนรู้เอง ได้ปฏิบัติการสังเกต แก้ปัญหาขณะเดินไปตามเส้นทางในสวนนก ฝึกความกล้า มารยาท การปฏิบัติตามข้อตกลง สนุกอะไรเช่นนี้...

เมื่อกลับมาถึงห้องเรียนจึงเกิดความคิดที่จะสร้างบ้านให้นก ครูก็ไม่บอกวิธีอีกนั่นเอง..ครูนิยมทำอย่างไร... ครูนิยมใช้คำถามกระตุ้นการคิด ท้าทายให้เด็กๆทบทวนสิ่งที่ตนได้พบที่นกน้ำ เด็กหลายคนตอบได้ ว่าเขาเห็นนกอยู่ในรัง รังของมันทำจากหญ้า...นั่นซีนะ..รังทำจากหญ้า ...ถ้าเด็กๆอยากจะสร้างรังนกจะทำได้ไหม ทำอย่างไร ลองวางแผนซิคะ ครูนิยมติดตามการปฏิบัติงานของเด็กกลุ่มนี้ ซึ่งเลือกการประดิษฐ์รังนกด้วยเศษหญ้าแทนการวาดรูปหรือการปั้น นี่คือภาพอันแสนสนุกขณะเด็กๆทำงานที่ครูแอบถ่ายรูปไว้ รังนกเล็กๆแต่ยิ่งใหญ่ด้วยการร่วมแรงร่วมใจ และทุ่มเทความพยายามร่วมกันของเด็กๆอายุ 4 ขวบ ภาพบน คือภาพนกกับต้นจามจุรีใหญ่ของเด็กชายอนุวัฒน์ มีบันทึกคำพูดของเด็กประกอบด้วย แสดงว่าเด็กสามารถถ่ายทอดประสบการณ์ที่ตนพบเห็นผ่านทางรูปภาพและคำพูดได้คล่องแคล่วสมวัย...

โดย : นาง วันชมพู บุญทวงษ์, ร.ร บ้านห้วยกุ่ม สปอ.ศรีราชา, วันที่ 15 เมษายน 2545