ประเภณีสู่ขวัญข้าว

ประเภณีสู่ขวัญข้าว . 2544.(ออนไลน์) . เข้าถึงได้จาก : http://kanchanapisek.or.th/kp8/nky/nky301.html ประเพณีท้องถิ่น ประเพณีสู่ขวัญข้าว ประเพณีสู่ขวัญข้าว ( ทั่ว ไป ) บุญสู่ขวัญข้าว ( หมู่บ้านเนินใหม่ ตำบลโคกกรวด ) เรียกขวัญข้าว ( หมู่บ้านท่าด่าน ) ระยะเวลา ขึ้น ๓ ค่ำ เดือน ๓ ความสำคัญ เพื่อเรียกขวัญพระแม่โพสพที่ตกหล่นตามท้องนาขึ้นสู่ยุ้งฉางบูชาพระแม่โพสพ ป้องกันศัตรูพืชและสัตว์ทำลาย เพื่อให้ผลผลิตมากในปีต่อไป พิธีกรรม โดยทั่วไปชาวนาต่างก็ทำพิธีโดยให้เจ้าของนาฝ่ายหญิงนุ่งขาว ห่มขาวเป็นผู้ทำพิธีตอนเช้าตรู่ โดยเตรียมอุปกรณ์ ได้แก่ ข้าวต้ม เผือก มัน ไข่ ขันธ์ ๕ ขวดน้ำ แก้วแหวนเงินทอง แป้ง หวี กระจก ผ้าสไบ ( อาจมีเพิ่มเติมหรือแตกต่างตามท้องถิ่น ) นำสิ่งของ เหล่านี้ห่อด้วยผ้าขาว ใส่กระบุงหรือบางท้องที่ปิดกระบุงด้วยผ้าขาว นำขอฉายคอนกระบุง ( บางหมู่บ้านใช้ผ้าสีผูกให้สวยงาม ) เดินไปตามท้องนาเขต นาของตน ร้องเรียกแม่โพสพ ใจความคือเชิญแม่โพสพที่ตกหล่นอยู่ให้มาอยู่ในยุ้ง ฉาง บางหมู่บ้าน เพื่อนบ้านขานรับจนถึงบ้าน นำกระบุงไปไว้ในยุ้งข้าว บางหมู่บ้านมีพราหมณ์ทำพิธีเรียกขวัญข้าวเข้ายุ้งต่อไป โดยมีการตั้งบายศรี และเครื่องไหว้ในยุ้งสู่ขวัญด้วยสำนวน, หรือภาษาถิ่นที่แตกต่างกันออกไป ในปัจจุบันประเพณีที่ยังคงกระทำอยู่บ้าง บางหมู่บ้าน เช่น หมู่บ้านหนองโพธิ์ ตำบลศรีนาวา สู่ขวัญข้าวร่วมกันและ ทำบุญเลี้ยงพระด้วย

โดย : นาย ปริญญา หงษ์ทอง, Rhajabhat Institue Petchburiwittayalongkorn phahonyothin Road,Kw 48 Klong Luang, วันที่ 22 กุมภาพันธ์ 2545