ข้าวหลามดงเป็นไม้ต้น สูง 4-8 ม. เรือนเป็นพุ่มโปร่ง เปลือกต้นหนาสีเทาอมดำ กลิ่นฉุน มีช่องระบายอากาศเป็นรอยปะสีขาวตามยาว ใบ เดี่ยว เรียงสลับสองข้างกิ่งในระนาบเดียวกัน แผ่นใบรูปขอบขนานแกมรูปไข่กลับ กว้าง 3-4 ซม. ยาว 10-16 ซม. ปลายใบเรียวแหลม โคนใบรูปลิ่ม ผิวใบด้านบนเป็นมัน ผิวใบด้านล่างสีออ่อนกว่า ก้านใบยาวประมาณ 0.8 ซม. ดอก เดี่ยว หรือออกเป็นกระจุก 2-5 ดอก ตามลำต้นหรือกิ่ง และตามง่ามใบ ก้านดอกยาวประมาณ 1ซม. กลีบดอกสีเหลืองนวล ถึงสีชมพู 6 กลีบ เรียงเป็น 2 ชั้น ชั้นนอกรูปไข่ กว้าง 2.5-3 ซม. ยาว 4-5 ซม. ผล ออกเป็นกลุ่ม 6-12 ผล แต่ละผลรูปรี หรือทรงกระบอก ยาว 2-3 ซม. ไม่มีก้านผล ผลแก่สีเขียวอมเหลือง มี 2 เมล็ด
ข้าวหลามดงมีการกระจายพันธุ์ตามป่าดิบแล้งและป่าดิบเขา ทางภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคตะวันตก ที่ความสูงจากระดับทะเลปานกลาง 200-900 ม. ออกดอกเดือน เมษายน-กรกฎาคม
ส่วนพฤกษศาสตร์ป่าไม้ สำนักวิชาการป่าไม้ กรมป่าไม้. พรรณไม้ต้นของประเทศไทย. กรุงเทพฯ : พิมพ์ที่ บริษัท ไดมอนด์ พริ้นติ้ง จำกัด, 2542.
|