พืชไร้ดอก

จิมโนสเปิร์ม (Gymnosperm)
หมายถึงพืชประเภทไร้ดอกไม่มีรังไข่ห่อหุ้ม แต่มีเมล็ด เรียกว่า เมล็ดเปลือย(naked seed) เป็นพืชที่มีท่อลำเลียง มีพัฒนาการมาสูงกว่าเฟิน ภายในท่อลำเลียงจะไม่มีเวสเซล(vessel )ในไซเลม(xylem)ซึ่งเป็นท่อน้ำ ยกเว้น 2 – 3 ชนิด ไม่มีเซลล์คอมพาเนียล(companion cell ) ในโฟลเอม(phloem) ซึ่งเป็นท่ออาหาร มีพิธ (pith) หรือเนื้อเยื่อไส้ในเฉพาะในลำต้น ไม่มีในราก
จิมโนสเปิร์มไม่มีดอก มีแต่สตรอบิลัส (strobilus) เป็นชั้น ๆหรือเรียกว่า โคน (cone)จึงไม่อาศัยแมลงผสมพันธุ์ ใช้ลมพัดพาไป ออวูล (ovule) ไม่มีรังไข่ (ovary) โคนที่สืบพันธุ์มี 2 ชนิด คือชนิดตัวผู้ เรียกว่า สตาร์มิเนตโคน (staminate cone) ชนิดตัวเมียเรียกว่า คาร์เพลเลตโคน (carpellate cone) สตาร์มิเนตโคน มีการสร้างไมโครแกมมิโตไฟต์ซึ่งภายในมีส่วนไมโครสปอร์ที่เรียกว่า ละอองเรณู (pollen) ในคาร์เพลเลตโคนมีการสร้างเมกะแกมมิโตไฟต์ ซึ่งภายในมีออวูล มีเมกะสปอร์ จากนั้นจะเกิดการถ่ายละอองเกสร (pollination) โดยไม่ต้องอาศัยน้ำเป็นสื่อ ดังนั้นพืชพวกนี้จึงเป็นพวกแรกที่ไม่ต้องเติบโตในน้ำอีกต่อไป
ตัวอย่างพืชจิมโนสเปิร์ม สนสองใบ สนสามใบ ปรง แป๊ะก๊วย

ที่มา : ชีววิทยา 2 ปรีชา สุวรรณพินิจ และนงลักษณ์ สุวรรณพินิจ









โดย : นาง เพ็ญประภา มงคลกุล, ร.ร เตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการ 499 ถ.พัฒนาการ 58 แขวงสวนหลวง ประเวศ กรุงเทพฯ 25150, วันที่ 5 พฤษภาคม 2545