จำปา
เอนองค์ลงเหนือบรรจถรณ์ อันขจรด้วยกลิ่นบุปผา
รื่นเร้าเสาวรสสุคนธา มาลัยโอฬาร์ผกากาญจน์
แก้วกุหลาบจำปาสารภิน จรุงรวยชวยกลิ่นหอมหวาน
กลั้วกลิ่นวนิดายุพาพาล ระเหยหานเสียวซ่านสำราญใจ
วรรณคดี : บทละครเรื่อง อุณรุท
ผู้ประพันธ์ : พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก
ชื่อพฤกษศาสตร์ : Michelia champaca, L.
ชื่อสามัญ : Champa, Orange Champaca, Champak, Sonchampa
ชื่อวงศ์ : Magnoliaceae
จำปาเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูงประมาณ 20 ฟุต เป็นไม้ปลูกยากอายุไม่ยืนชอบดินร่วนซุย ระบายน้ำได้ดี ไม่ชอบดินเหนียว ถ้าน้ำท่วมรากจะตายทันที จำปาไม่ชอบลมแรง และไม่ชอบแสงแดด ที่ส่องมากระทบโดยตรงจึงควรปลูกในที่ร่มบังแดดได้บ้างโดยเฉพาะแสงแดดในตอนบ่าย
ลำต้นมีเปลือกมีน้ำตาลออกขาว ลำต้นและกิ่งมีเส้นควั่นเป็นรอยและมีตุ่มเล็ก ๆ กิ่งเปราะ
ใบมีขนาดใหญ่ยาวปลายแหลมกว้าประมาณ 5 นิ้ว ยาวประมาณ 8 10 นิ้ว
ดอกออกตามยอดของกิ่งบริเวณโคนก้านใบ มีขนาดใหญ่กว่าดอกจำปี เป็นดอกเดี่ยวสีเหลืองอมส้ม ดอกซ้อน 2 ชั้นมีกลีบแข็งยาวเป็นรูปใบหอก ยาวประมาณ 2 นิ้ว แต่ละดอกมีกลิ่นประมาณ 8 10 กลีบเกสรตัวผู้เป็นเส้นยาวคล้ายเมล็ดข้าวสารล้อมแน่นเป็นวงภายในดอก เกสรตัวเมียเป็นแท่งกลมเล็กสีเขียวอ่อน ยอดแหลมคล้ายฝักข้าวโพดเล็ก ๆ ดอกมีกลิ่นหอมเย็น แต่กลิ่นหอมกว่าจำปี เวลาบานกลีบใหญ่โค้งงอเข้าภายในดอกไม่บานกระจายแบบดอกจำปี มักจะบานเวลา 02.00 03.00 น.
การขยายพันธุ์ใช้กิ่งตอน หรือไหล
วิชิต สุวรรณปรีชา. พฤกษาในวรรณคดี เล่ม2. กรุงเทพฯ :บริษัท อักหราพิพัฒน์จำกัด,มปป.
|