ไฟลัมอาร์โทรโปดา

ไฟลัมอาร์โทรโปดา (Phylum Arthropoda) Arthropoda คือพวกลำตัวเป็นปล้องและมีรยางค์เป็นข้อต่อๆกันยื่นออกมาจากแต่ละปล้องของลำตัว กลุ่มนี้เป็นกลุ่มที่มีจำนวนมากที่สุดในอาณาจักรสัตว์ และเป็นกลุ่มที่ นับว่าประสบความสำเร็จในการดำรงชีวิตบนโลกเป็นอย่างมาก

ลักษณะทั่วไป 1. ลำตัวเป็นข้อ ปล้อง มีรยางค์เป็นข้อๆยื่นติดกัน แบ่งออกเป็นส่วนต่างๆชัดเจน 2. โครงร่างภายนอกเป็นส่วนเปลือกที่แข็ง เป็นคิวติเคิลที่มีไคตินเป็นส่วนประกอบ มี การลอกคราบ เพื่อถอดเอาเปลือกอันเดิมออก 3. มีระบบกล้ามเนื้อที่เจริญดี ทำให้เคลือนไหวได้เร็ว 4. ระบบหมุนเลือดเป็นระบบเปิด เลือดของอาร์โทรพรอดส่วนใหญ่มีฮีโมไซยานินเป็น ตัวจับออกซิเจน เป็นตัวสุดท้าย 5. ระบบหายใจ พวกที่อยู่ในน้ำจะใช้เหงือก (gill) ในการแลกเปลี่ยนแก๊ส พวกที่อยู่บน บกอย่างสมบูรณ์ จะใช้แผงปอด (book lung) แทน 6. ระบบทางเดินอาหารแบ่งเป็น 3 ตอนคือตอนต้น ตอนกลางและตอนปลาย 7. ระบบขับถ่ายจะแตกต่างกันระหว่างชนิด ในแมลงจะใช้ท่อมัลพิเกียน ในกุ้งใช้ต่อม เขียว 8. มีระบบประสาทที่เจริญดี และมีศูนย์กลางรวมอยู่ที่ส่วนหัวซึ่งมีอวัยวะรับรู้สึกที่ สำคัญหลายอย่าง เช่น ตา หนวด 9. ระบบสืบพันธุ์ มีเพศแยกเกือบทั้งหมด ยกเว้นพวกที่ยึดเกาะอยู่กับที่ เช่น เพรียงคอ ห่าน จะมีเพศรวม มีการปฎิสนธิทั้งภายในและภายนอก บางชนิดมีการสืบพันธุ์แบบ พาร์ทีโนเจเนซีส

จำแนกได้ 5 คลาส 1. คลาสครัสเตเชีย (Class Crustacea) มีหัวและอกเชื่อมติดต่อกัน ส่วนใหญ่อาศัย อยู่ในทะเล บางชนิด อยู่ในน้ำจืด ตัวอย่างเช่น กุ้ง กั้ง ปู ไรน้ำ เพรียงหิน 2. คลาสอแรคนิดา (Class Arachida) ไม่มีขากรรไกร ไม่มีหนวด หัวและอกเชื่อมติดกัน มีทั้งเป็นอิสระ และเป็นปรสิต ตัวอย่างเช่น เห็บ แมงมุม แมงป่อง แมงดาทะเล 3. คลาสดิโปลโปดา (Class Diplopoda) ขากรรไกรเจริญได้ดี ตัวอย่างเช่น กิ้งกือ 4. คลาสซิโลโปดา (Class Chilopoda) มีหัวแยกเห็นชัดเจน มีรยางค์ลักษณะ เหมือนเขี้ยว มีต่อมพิษ ตัวอย่างเช่น พวกตะขาบ

โดย : นาย วิทยา เจริญงามทรัพย์, โรงเรียนคลองกิ่วยิ่งวิทยา อ.บ้านบึง จ.ชลบุรี, วันที่ 16 เมษายน 2545