ทศชาติ (1)

ชาดก คือเรื่องเล่าที่นำเอาหลักธรรมในพระพุทธศาสนามาอธิบายโดยผูกเรื่องให้สนุกสนาน ช่วยให้จำได้ง่าย ในคัมภีร์พระไตรปิฎก มีชาดก 10 เรื่อง เรียกว่า "ทศชาดก" เป็นเรื่องของพระพุทธเจ้าที่เสวยพระชาติในอดีตตามคติทางพุทธศาสนา การเสวยพระชาติของพระองค์แต่ละครั้งเป็นโอกาสให้พระองค์ได้สร้างบุญบารมี ที่จะส่งผลให้พระองค์สำเร็จพระโพธิญาณเป็นสัมมาสัมพุทธเจ้าชาดก 10 เรื่องได้แก่ เตมียชาดก ที่เรารู้จักกันว่า "พระเตมีย์ใบ้" มีเรื่องโดยย่อคือพระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นพระเตมีย์ โอรสของพระเจ้ากาสิกราช แห่งกรุงพาราณสี เมื่อพระชนมายุเพียง 1 เดือน ก็ทรงตระหนักว่าการเป็นกษัตริย์ต้องทำบาป ต้องสั่งลงโทษผู้อื่นที่ทำผิด จึงอธิษฐานทำตนเป็นใบ้ และง่อยเปลี้ยเสียขา พระบิดาจึงให้โหรหลวงทำนาย ได้ความว่า พระองค์เป็นกาลกิณีแก่ราชวงศ์ให้นำไปฝังทั้งเป็น

แต่ก่อนที่พระองค์จะถูกฝังก็แสดงพระองค์ว่าไม่ได้เป็นคนพิการ ทรงเดินได้เป็นปกติ และยังยกรถด้วยพละกำลังอันเป็นพระบารมี และเล่าความจริงให้สารถีที่กำลังขุดหลุมเพื่อฝังพระองค์ฟัง ว่าพระองค์ไม่ต้องการเสวยราชสมบัติ จึงแกล้งทำเป็นคนพิการ ต่อจากนั้นได้เสด็จออกบวช ชาดกเรื่องนี้ เน้นให้เห็นการบำเพ็ญ "เนกขัมบารมี" คือละทิ้งราชสมบัติเป็นหลัก ติดตามเรื่องต่อไป ในทศชาติ (2) ข้อมูลจาก....จิตรกรรมฝาผนัง นิทานชาดก (พระเจ้า 500 ชาติ) กรมวิชาการ

โดย : นาง อารมณ์ มงคลลักษณ์, ร.ร.วัดนาคนิมิตร, วันที่ 28 มีนาคม 2545