เป็นวิธีการที่พระพุทธองค์ทรงกล่าวไว้ว่า เป็นทางสายเอก คือเป็นเส้นทางสายเดียว เป็นวิธีการเดียว ที่จะพาสรรพสัตว์ ไปสู่การพ้นทุกข์ คือ การค่อยๆ รู้เท่าทันเกี่ยวกับความทุกข์ การค่อยๆ ลดความทุกข์ในทุกๆ แง่ให้เบาบางลงไป จนในที่สุดเมื่อถึงสุดทางแล้ว สติปัฏฐานสี่นี้เอง สามารถนำสรรพสัตว์ผู้ฝึกฝนอบรมตนไปสู่การพ้นทุกข์อันแท้จริง คือ การไม่ต้องเกิดอีก คือ ได้ถึงซึ่งพระนิพพาน

กายานุปัสสนาสติปัฏฐาน - มีสติระลึกรู้กายของตนอยู่

เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน - มีสติระลึกรู้ในเวทนาที่กำลังเกิดแก่ตน

จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน - มีสติระลึกรู้ในอาการทางใจที่กำลังเกิดกับตน

ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน - มีสติระลึกรู้ธรรมที่กำลังเกิดกับตน