ชาดกมี 2 ประเภท คือ

1. นิบาตชาดก เป็นเรื่องที่พระพุทธเจ้าเล่าโดยย่อ มีปรากฏอยู่ในคัมภีร์พระพุทธศาสนา มีลักษณะคำประพันธ์เป็นคาถา มี 22 นิบาต เช่น เอกนิบาตชาดก เป็นชาดกที่มี 1 คาถา ปัญจกนิบาตชาดก เป็นชาดกที่มี 5 คาถา ชาดกที่มีคาถาเกิน 80 คาถาเรียกว่า มหานิบาตชาดก มีทั้งหมด 10 เรื่อง คือ เตมียชาดก มหาชนกราชชาดก สุวรรณสามชาดก เนมิราชชาดก มโหสถชาดก ภูริทัตชาดก จันทกุมารชาดก พระนารถชาดก วิธุรชาดก และเวสสันดรชาดก

2. ปัญญาสชาดก เป็นชาดกนอกนิบาต ไม่ได้อยู่ในพระไตรปิฎก พระภิกษุชาวเชียงใหม่แต่งขึ้นเมื่อประมาณ พ.ศ. 2000 – 2200 ปัญญาสชาดกนี้ไทยเราได้นำมาแต่งเป็นวรรณคดีไทยหลายเรื่อง เช่น เสือโคคำฉันท์ สังข์ทอง พระรถเสน

ร่ายยาวมหาเวสสันดรชาดก ฉบับกระทรวงศึกษาธิการ มีสำนวนที่ได้รับคัดเลือก ดังนี้