ศรีศักร วัลลิโภดม. แอ่งอารยธรรมอีสาน. กรุงเทพฯ: มติชน, 2538. 581หน้า.
บทความเกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์และโบราณคดีของอีสาน ซึ่งมีพัฒนาการทางสังคมและวัฒนธรรมที่มีความสัมพันธ์เป็นอันหนึ่งอันเดียวกับพัฒนาการทางสังคมและวัฒนธรรมท้องถิ่นอื่นๆ เช่น ภาคเหนือ ภาคกลาง ภาคใต้ รวมทั้งดินแดนภายนอที่อยู่ใกล้เคียงโดยรอบ เช่น ลาว กัมพูชา เวียดนาม เป็นต้น แอ่งอารยธรรมอีสานจึงร่องลอยและหลักฐานทางประวัติศาสตร์และโบราณคดี โดยสภาพแวดล้อมทางภูมิศาสตร์อีสานอย่างกว้าง ๆ มีแอ่งใหญ่อยู่ 2 แอ่ง คือแอ่งสกลนครและแอ่งโคราชประวัติศาสตร์ตั้งแต่อีสานในตำนานอุรังคธาตุ อารยธรรมบ้านเชียง อีสานสมัยใหม่ทวาราวดี อีสานลพบุรี ชาวอีสานโบราณย้ายไปอยู่สุโขทัย และอีสานและลาว ในด้านโบราณคดี มีโบราณคดี มีโบราณสถานและโบราณวัตถุที่น่าสนใจ เช่น รอยพุทธบาทบนภูพานเสมาหินอีสาน ปราสาทหินพิมาย และอุบลราชธานีดินแดนที่เป็นแหล่งอารยธรรมอีสาน
|