นก

นก นกเป็นสัตว์ปีกที่มีวิวัฒนาการมาจากสัตว์เลื้อยคลานในยุคจูราสสิก (Jurassic) เมื่อประมาณ 160 ล้านปีมาแล้ว ลักษณะของสัตว์เลื้อยคลานที่ยังหลงเหลืออยู่ในนกก็คือมีผิวหนังเป็นเกล็ด(scales)บริเวณแข้งและการ ออกลูกเป็นไข่ก่อนที่จะออกเป็นตัว นกเป็นสัตว์มีกระดูกสันหลัง ประเภทสัตว์เลือดอุ่นที่หายใจด้วยปอด มีระบบหมุนเวียนโลหิตที่ผ่านหัวใจ 2 ครั้ง คือ โลหิตจากหัวใจไปสู่ปอด แล้วกลับสู่หัวใจและออกจากหัวใจไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกายแล้วจึงไหลกลับสู่หัวใจอีกครั้ง หัวใจของนกจึงมีขนาดใหญ่และมีอัตราการเต้นของหัวใจเร็ว ลักษณะที่สำคัญของนกคือการบินซึ่งมีวิวัฒนาการต่างจากพวก สัตว์บินได้ชนิดอื่น ๆ โดยเปลี่ยนขาหน้ามาเป็นปีก ใช้ในการบินหรือการว่ายน้ำ ปีกนกมีรูปร่างและขนาดแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับการใช้งาน นกมีกล้ามเนื้ออกและกล้ามเนื้อที่ต่อเนื่องไปยังปีกที่แข็งแรงมากเพื่อช่วยในการบิน รูปร่างของนกเพรียวและไม่มีรยางค์อื่นใดยื่นออกมาให้เกะกะเพื่อที่จะลดความต้านทานให้เหลือน้อยที่สุดในขณะที่บิน โครงกระดูกของนกเบาแต่แข็งแรงนกเป็นสัตว์ชนิดเดียวที่มีขนที่เรียกว่า feather ซึ่งไม่พบในสัตว์ขนิดใดเลย ขนนกเป็นลักษณะที่สำคัญที่สุดของสัตว์ในชั้นนี้ (class Aves) และมีมาตั้งแต่ นกตัวแรกที่ค้นพบซากดึกดำบรรพ์ (fossil) ที่มีอายุยืนที่สุด ขนนก นอกจากจะช่วยในการบินแล้ว ยังช่วยในการปรับระดับความร้อยในร่างกายและการเกี้ยวพาราสีในช่วงฤดูสืบพันธุ์ ในประเทศไทยมีนกที่อาศัยอยู่ตามธรรมชาติเท่าที่ทราบแล้วประมาณ 950 ชนิด และยังมีการพบนกชนิดใหม่เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ทุกปี นอกจากจะให้ความรื่นรมย์แก่โลก ทั้งจากรูปร่างสีสันที่สวยงามกิริยาท่าทางที่น่ารักและเสียงร้อยที่ไพเราะ แล้ว นกยังเป็นสิ่งหนึ่งทีบ่งชี้ให้เห็นถึงความสมบูรณของแหล่งธรรมชาติที่มันอาศัยอยู่ได้และยังเป็นส่วนหนึ่ง ที่ช่วยให้ระบบนิเวศรักษาสมดุลอยู่ได้ ปัจจุบันนกได้มีจำนวนลดลงไปมาก สาเหตุส่วนใหญ่มาจากมนุษย์ทั้งจากการทำลายที่อยู่อาศัย การล่าเป็นอาหารและเพื่อการค้า และการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช จึงถึงเวลาแล้วที่พวกเราทุกคนจะต้องช่วยกันดูแลรักษานกเหล่านี้ให้คงอยู่คู่โลกต่อไป จากหนังสือวิทยาศาสตร์สำหรับเยาวชน ชุด สัตว์น่ารู้ นก (๑) โดยสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย

โดย : นางสาว นุชจรี ทัพเพรียง, ร.ร สุเหร่าบ้านดอน 84 ถ.สุขุมวิท แขวงคลองตันเหนือ วัฒนา กรุงเทพฯ 10110, วันที่ 28 มิถุนายน 2545