เรื่อง สารสนเทศ และองค์ประกอบการผลิตสารสนเทศ
ข้อมูลและสารสนเทศ
ข้อมูล หมายถึง ข้อเท็จจริงที่เป็นตัวเลข ข้อความ หรือรายละเอียดซึ่งอาจอยู่ในแบบต่าง ๆ เช่น ภาพ เสียง วีดีโอ ข้อมูลคือข้อเท็จจริงของสิ่งที่เราสนใจ การเก็บข้อมูลจึงเป็นการเก็บรวบรวมเกี่ยวกับข้อเท็จจริงของสิ่งที่เราสนใจนั่นเอง ข้อมูลจึงหมายถึงตัวแทนของข้อเท็จจริง หรือความเป็นไปของสิ่งที่เราสนใจ
สารสนเทศ หมายถึง ข้อมูลที่มีความหมายซึ่งสามารถนำไปใช้ประโยชน์ สารสนเทศจึงหมายถึงข้อมูลที่ผ่านการประมวลผลด้วยวิธีการที่เหมาะสมและถูกต้องเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ตรงตามความต้องการของผู้ใช้ อยู่ในรูปแบบที่ใช้งานได้และจะต้องอยู่ในช่วงเวลาที่ต้องการ
ระบบสารสนเทศแบ่งตามประเภทสารสนเทศตามสภาพความต้องการที่จัดทำขึ้น ได้ดังนี้
1. สารสนเทศที่ทำประจำ
2. สารสนเทศที่ต้องทำตามกฎหมาย
3. สารสนเทศที่ได้รับมอบหมายให้จัดทำขึ้นโดยเฉพาะ
ส่วนประกอบของระบบสารสนเทศและการผลิตสารสนเทศ
ส่วนประกอบที่สำคัญของระบบสารสนเทศมี 5 ส่วน ซึ่งทั้งห้าองค์ประกอบมีความเกี่ยวข้องกันเป็นระบบ ดังนี้
1. บุคลากร 4. ซอฟต์แวร์
2. ขั้นตอนการปฏิบัติ 5. ข้อมูล
3. เครื่องคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์
วิธีการประมวลผลวิธีการประมวลผลข้อมูลด้วยคอมพิวเตอร์สามารถแบ่งได้ตามสภาวะการนำข้อมูลมาประมวลผล ดังนี้
1. การประมวลผลแบบเชื่อมตรง (online processing) หมายถึงการทำงานในขณะที่ข้อมูลวิ่งไปบนสายสัญญาณเชื่อมต่อจากเครื่องปลายทาง (terminal) ไปยังฐานข้อมูลของเครื่องหลักที่ใช้ในการประมวลผล การประมวลผลแบบเชื่อมตรงจึงเป็นการประมวลผลแบบทันทีทันใด เช่น การจองตั๋วเครื่องบิน การซื้อสินค้าในห้างสรรพสินค้า การฝากถอนเอทีเอ็ม
2. การประมวลผลแบบกลุ่ม (batch processing) หมายถึง การะประมวลผลในเรื่องที่สนใจเป็นครั้ง ๆ เช่น เมื่อต้องการทราบข้อมูลผลสำรวจความนิยมของประชาชนต่อการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทน หรือที่เรียกว่า โพล (poll) ก็มีการสำรวจข้อมูลเพื่อเก็บรวบรวมข้อมูล เมื่อเก็บรวบรวมข้อมูลได้แล้วก็นำมาป้อนเข้าเครื่องคอมพิวเตอร์แล้วนำข้อมูลนั้นมาประมวลผลตามโปรแกรมที่ได้กำหนดไว้ เพื่อรายงานผล หรือสรุปผลหาคำตอบ การประมวลผลแบบนี้จะทำเป็นครั้ง ๆ เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ โดยจะต้องมีการรวบรวมข้อมูลไว้ก่อน
การจัดการสารสนเทศ
สารสนเทศเป็นสิ่งที่มีประโยชน์และจำเป็นสำหรับการใช้งานด้านต่าง ๆ เกิดจากการรวบรวมข้อมูล แล้วนำมาสรุปผลตามที่ต้องการ การจัดการสารสนเทศ รวมถึงขั้นตอนการดำเนินการต่าง ๆ ตั้งแต่เริ่มต้นจนได้มาซึ่งสารสนเทศ การดำเนินการเพื่อให้ได้มาซึ่งสารสนเทศมีหลายขั้นตอน ดังนี้
1. การเก็บรวบรวมข้อมูล 6. การทำรายงาน
2. การตรวจสอบข้อมูล 7. การจัดเก็บ
3. การรวบรวมเป็นแฟ้มข้อมูล 8. การทำสำเนา
4. การจัดเรียงข้อมูล 9. การแจกจ่ายและการสื่อสารข้อมูล
10. การคำนวณ
การแทนข้อมูล
การทำงานของเครื่องคอมพิวเตอร์ใช้สัญญาณอิเล็คทรอนิกส์ซึ่งมีสองสถานะคือปิดและเปิด จึงมีการกำหนดให้ใช้ตัวเลข 0 และ 1 แทนสถานะทั้งสอง และมีการกำหนดรหัสแทนอักขระด้วยชุดของตัวเลขซึ่งประกอบด้วยเลข 0 และ 1 ซึ่งเป็นตัวเลขในระบบเลขฐานสอง (binary digit)
ตัวเลขแต่ละหลักของจำนวนในระบบเลขฐานสองเราเรียกว่าบิต (bit) ดังนั้นจำนวน 1011 จึงเป็นเลขฐานที่มีจำนวน 4 บิต การใช้เลขฐานสองมาแทนอักขระต่าง ๆ จะพบว่า ถ้าใช้ตัวเลขฐานสอง 4 บิต จะแทนอักขระได้ทั้งหมด 16 แบบ ดังนี้
0000 0001 0010 0011
0100 0101 0110 0111
1000 1011 1010 1011
1100 1101 1110 1111
เพื่อให้การแทนอักขระต่าง ๆ ด้วยตัวเลขฐานสองได้ครบ จึงมีการกำหนดให้ใช้ตัวเลขฐานสอง 8 บิต ซึ่งเรียกว่า 1 ไบต์ (byte) แทนตัวอักขระ 1 ตัว เช่น
01000001 ใช้แทนตัวอักษร A
01000010 ใช้แทนตัวอักษร B
รหัสที่ใช้แทนตัวอักขระที่เป็นมาตรฐานแบบหนึ่ง เรียกว่า รหัสแอสกี (American Standard Code for Information Interchange : ASCII)ตัวเลขฐานสอง 8 บิต หรือ 1 ไบต์สามารถใช้แทนรหัสต่าง ๆ ได้ถึง 256 ตัว แต่รหัสตัวอักษรภาษาอังกฤษทั้งหมดมีจำนวนรวมกันไม่เกิน 128 ตัว ดังนั้นสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมจึงได้กำหนดรหัสภาษาไทยเพิ่มเติมเพื่อใช้ในงานสารสนเทศเป็นภาษาไทยได้ เช่น 10100001 ใช้แทนตัว ก
รหัสแอสกีที่มีรหัสภาษาไทย ดังตาราง ดังหน้าต่อไป
B7 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1
B6 0 0 0 0 1 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 1
B5 0 0 1 1 0 0 1 1 0 0 1 1 0 0 1 1
B4 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1
B3 B2 B1 B0
0 0 0 0 0 @ P ? p ฐ ภ ะ เ ๐
0 0 0 1 ! 1 A Q a q ก ฑ ม แ ๑
0 0 1 0 2 B R b r ข ฒ ย า โ ๒
0 0 1 1 ? 3 C S c s ฃ ณ ร ใ ๓
0 1 0 0 $ 4 D T d t ค ด ฤ ไ ๔
0 1 0 1 % 5 E U e u ต ต ล า ๕
0 1 1 0 & 6 F V f v ฆ ถ ๆ ๖
0 1 1 1 7 G W g w ง ท ว ๗
1 0 0 0 ( 8 H X h x จ ธ ศ ๘
1 0 0 1 ) 9 I Y i y ฉ น ษ ๙
1 0 1 0 * : J Z j z ช บ ส
1 0 1 1 + ; K [ k ? ฅ ป ห
1 1 0 0 , < L l : ฌ ผ ฬ
1 1 0 1 - = M ] m ญ ฝ อ
1 1 1 0 . > N n ฎ พ ฮ
1 1 1 1 / ? O _ o ฏ ฟ ฯ ฿
ตารางแสดงรหัสแอสกีที่แทนอักขระภาษาอังกฤษและภาษาไทย
เอกสารประกอบกระบวนการเรียนการสอนของกลุ่มการงานอาชีพและเทคโนโลยี
แผนที่1 เรื่ององค์ประกอบของการผลิตสารสนเทศ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ภาคเรียนที่1
ผลิตโดย นายทองคำ วิรัตน์ ศูนย์คอมพิวเตอร์โรงเรียนสตรีวัดอัปสรสวรรค์ กรุงเทพมหานคร
|
