กระบวนการทางปัญญา มีองค์ประกอบ 5 ประการ คือ การเรียนรู้ที่เอาวิถีชีวิตเป็นตัวตั้ง การมีโลกทรรศน์และวิธีคิดที่ถูกต้อง การใช้กระบวนการวิทยาศาสตร์บูรณาการ การเจริญสติปัญญานี้จะทำให้บุคคลและสังคมถึงพร้อมทางปัญญา แก้ปัญหาต่าง ๆ ได้ มีความสุข ความเจริญอย่างแท้จริง ซึ่งองค์ประกอบที่ 1 คือ วิถีชีวิต ซึ่งแก่นของการปฏิรูปการเรียนรู้ก็คือ ปฏิรูปจากการเรียนรู้ที่เอาวิชาเป็นตัวตั้งมาเอาวิถีชีวิตเป็นตัวตั้ง องค์ประกอบที่ 2. คือ โลกทรรศน์และวิธีคิด การปฏิรูปการเรียนรู้ต้องส่งเสริมโลกทรรศน์และวิธีคิดใหม่ องค์ประกอบที่ 3 คือ กระบวนการทาวิทยาศาสตร์บูรณาการ คือ เป็นกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ที่บูรณาการองค์ประกอบอีก 4 องค์ในภาพ คือ บูรณาการวิถีชีวิต โลกทรรศน์และวิธคิด สติ และพัฒนาการทางจิตวิญญาณ องค์ประกอบที่ 4 คือ สติ ซึ่งช่วยให้รับรู้สิ่งต่าง ๆ ได้ตามความเป็นจริง และคิดโดยอิสระหรือเป็นกลาง องค์ประกอบที่ 5 คือ พัฒนาการทางจิตวิญญาณ เป็นการทำให้จิตใจสูงขึ้น หรือมีความเป็นมนุษย์อย่างแท้จริง
ที่มา : ประเวศ วะสี. กระบวนการทางปัญญา. สานปฏิรูป. 4 , 39 ( มิถุนายน 2544 ) 70 71.
|