นักวิเคราะห์ฟันธงตลาดพีซีปีหน้ากระเตื้อง ชี้ได้อานิสงส์จากมาตรการจำหน่ายซอฟต์แวร์ใหม่ของไมโครซอฟท์ ขณะที่เทคโนโลยีสื่อสาร ณ เวลาจริง บีบผู้ประกอบการเร่งอัพเกรดเครื่อง แต่เตือนสถานการณ์ยังไม่แน่นอน ระบุเหตุภาวะเทคโนโลยีซบเซาและความผันผวนในตลาด ส่งผลบีบอัตราการเติบโตอยู่ในระดับต่ำ ตัวเลขคาดการณ์อัตราการเติบโตของอุตสาหกรรมเทคโนโลยีในปีหน้า อาจยังไม่ถึงระดับที่น่าประทับใจนัก แต่นักวิเคราะห์จำนวนมากออกมาฟันธงว่า ตลาดคอมพิวเตอร์เป็นภาคธุรกิจหนึ่งที่มีแนวโน้มกระเตื้องขึ้นแน่นอน

ส่อเค้าอนาคตยังสดใส

ปัจจัยสำคัญตัวหนึ่งที่ทำให้อัตราการเติบโตของตลาดพีซีหยุดชะงักในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมา ก็เนื่องมาจากวงจรการใช้งานคอมพิวเตอร์ (PC lifecycle) เริ่มกินระยะเวลานานขึ้น ผู้ประกอบการจำนวนมากพยายามใช้ประโยชน์จากพีซีให้มากที่สุด และเพิ่มอายุการใช้งานจาก 3 ปี เป็น 4 ปี และบางทีอาจถึง 5 หรือ 6 ปี อย่างไรก็ตาม นักวิเคราะห์จำนวนมากให้ความเห็นว่า ผู้ประกอบการส่วนใหญ่มีแนวโน้มที่จะต้องยกเครื่องพีซีกันใหม่ในปีที่จะถึงนี้ เหตุผลหลักก็คือ คอมพิวเตอร์ที่ใช้กันอยู่นั้นกำลังจะเริ่มล้าหลังลงอย่างรวดเร็ว และบริษัทเหล่านี้ก็ต้องการพีซีที่มีประโยชน์การใช้งานอื่นๆ นอกเหนือไปจากเดิม แต่ก็ยังไม่วายทิ้งท้ายว่า แม้ปัจจัยดังกล่าวจะสะท้อนให้เห็นทิศทางในแง่บวก ขณะเดียวกัน ลูกค้าก็ยังอาจลังเลที่จะทุ่มงบประมาณในเทคโนโลยีไอทีอย่างเต็มที่ เนื่องจากความไม่มั่นใจในภาวะเศรษฐกิจ และจะบีบให้อัตราการเติบโตของตลาดพีซียังคงอยู่ในระดับต่ำ

เตือนสถานการณ์ไม่แน่นอน

ในสถานการณ์จริง ตัวเลขดังกล่าวอาจต่ำลงเล็กน้อย เนื่องจากอิทธิพลของธุรกิจเทคโนโลยีข้อมูลข่าวสารที่ยังซบเซาอยู่ ผลประกอบการในช่วงไตรมาสที่ 3 ของปีนี้ ช่วยยืนยันคำทำนายดังกล่าวได้เป็นอย่างดี ยอดขายพีซีของผู้ผลิตจำนวนมากกระเตื้องขึ้นเป็นครั้งแรกในช่วงตลอด 5 ไตรมาสที่ผ่านมา ขณะที่บริษัทวิจัยการ์ทเนอร์ รายงานว่า ยอดจำหน่ายในภูมิภาคเอเชีย แปซิฟิกสูงขึ้นถึง 9.6% อย่างไรก็ตาม ตัวเลขกล่าวยังไม่สามารถสร้างความพอใจให้แก่นักลงทุนได้เท่าใดนัก และนักวิเคราะห์ก็ได้ออกมากล่าวเตือนว่า อัตราการเติบโตในระดับนี้ อาจยังไม่เข้มแข็งพอที่จะต่อสู้กับแรงกดดันทางเศรษฐกิจในระดับมหภาคได้ อาทิ แนวโน้มการทำสงครามระหว่างสหรัฐและอิรัก รวมทั้งกระแสการลดอัตราใช้จ่ายในกลุ่มผู้บริโภค ซึ่งเป็นสิ่งที่ผู้ประกอบการยังหวาดกลัวกันอยู่แม้ว่าเหตุการณ์เหล่านี้จะยังไม่เกิดขึ้นจริงก็ตาม

ผลพลอยจากไมโครซอฟท์

ทั้งนี้ ปัจจัยหนึ่งที่อาจส่งผลในทางบวกต่อตลาดพีซีก็คือ ระบบปฏิบัติการวินโดว์ส เอ็กซ์พี เวอร์ชั่นล่าสุดของไมโครซอฟท์ ซึ่งในปีนี้ดูจะได้รับความนิยมมากขึ้นกว่าปีที่แล้ว ไมโครซอฟท์ รายงานว่า ยอดขายของช่วงไตรมาสที่ 3 เพิ่มขึ้นถึง 26% และผลกำไรโดยรวมก็เพิ่มขึ้นถึง 112% ซึ่งตัวเลขทั้งสองได้มาจากธุรกิจเอ็กซ์พี และซอฟต์แวร์ออฟฟิศเป็นส่วนใหญ่ กระนั้น สถิติอันน่าประทับใจเช่นนี้ก็เป็นผลมาจากกลยุทธ์จำหน่ายซอฟต์แวร์รูปแบบใหม่ ที่บังคับให้บริษัทต่างๆ เซ็นสัญญาซื้อซอฟต์แวร์ล่วงหน้าเพื่อแลกกับส่วนลดในระยะยาว แทนที่จะต้องจ่ายเงินแพงขึ้นหากเลือกอัพเกรดซอฟต์แวร์เองในภายหลัง กลยุทธ์ที่บีบให้ลูกค้าอัพเกรดซอฟต์แวร์เช่นนี้ ช่วยผลักดันยอดขายในตลาดพีซีอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ บริษัทที่ตัดสินใจเซ็นสัญญาล่วงหน้ากับไมโครซอฟท์ จะต้องซื้อคอมพิวเตอร์รุ่นใหม่จำนวนมากมาแทนเครื่องรุ่นเก่า เพื่อให้สามารถรันซอฟต์แวร์วินโดว์สล่าสุดได้

ยกเครื่องตลาดพีซี

แน่นอนว่า เราไม่ค่อยพอใจกับมาตรการจำหน่ายซอฟต์แวร์ใหม่ของไมโครซอฟท์นัก แต่กลยุทธ์เช่นนี้ก็ผลักดันให้อัตราการซื้อพีซีเพิ่มสูงขึ้น นายเจมส์ ฮิวจ์ หัวหน้าฝ่ายข้อมูลบริษัทเนชั่นแนล ซิตี้ คอร์ป. หรือเอ็นซีซี ซึ่งเป็นผู้ให้บริการด้านการเงินในสหรัฐ กล่าว ยอดขายพีซีที่เริ่มกระเตื้องขึ้น ยังชี้ให้เห็นข้อเท็จจริงที่ว่า คอมพิวเตอร์หลายล้านเครื่องที่ใช้งานอยู่ทั่วโลกตอนนี้เก่าเกินไปแล้ว นายบ็อบ คอฟแมน โฆษกเดลล์ คอมพิวเตอร์ กล่าวว่า พีซีราว 1 ล้านเครื่อง เฉพาะที่ใช้ในสหรัฐตอนนี้มีอายุงานอย่างน้อย 3 ปี และส่วนมากจะไม่สามารถรันซอฟต์แวร์วินโดว์สเวอร์ชั่นล่าสุดได้ นอกจากนี้ ภาครัฐบาลและสถาบันศึกษาหลายแห่ง ก็กำลังให้ความสนใจกับเทคโนโลยีข้อมูลข่าวสารมากขึ้น โรงเรียนระดับอนุบาล จนถึงมัธยมปลายเริ่มหันมาติดตั้งเครือข่ายไร้สาย นายคริส โรเธอร์ รองประธานฝ่ายธุรกิจภาครัฐ บริษัทซีดีดับเบิลยู ผู้จำหน่ายอุปกรณ์ไฮเทค กล่าว พร้อมระบุว่า ยอดจำหน่ายพีซีสำหรับภาครัฐเพิ่มขึ้นถึง 31% ในช่วงไตรมาสที่ 3

มุ่งรองรับเทคโนโลยีใหม่

เทคโนโลยีไร้สาย เป็นเพียงปัจจัยหนึ่งที่ช่วยกระตุ้นยอดขายรวมในตลาดพีซี นายไมเคิล แซนดิเฟอร์ ผู้จัดการฝ่ายพอร์ตโฟลิโอ กองทุนอเมรินโด เทคโนโลยี ฟันด์ กล่าวว่า ปัจจัยอีกประการหนึ่งที่คาดว่าจะมีอิทธิพลอย่างมากคือ พัฒนาการของระบบรับส่งภาพและเสียงวิดีโอผ่านครือข่ายอินเทอร์เน็ต เทคโนโลยีที่เรียกกันว่า ระบบเสียงเครือข่ายไอพี (voice-over-IP phone systems) ซึ่งใช้เทคโนโลยีอินเทอร์เน็ตในการให้บริการโทรศัพท์ระบบเสียง กำลังได้รับความนิยมมาก เช่นเดียวกับการประชุมระยะไกลผ่านพีซี คุณสมบัติการใช้งาน และเทคโนโลยีเชื่อมโยงเครือข่ายรูปแบบใหม่เหล่านี้ มีประโยชน์ต่อคนจำนวนมาก นายแซนดิเฟอร์ กล่าว และในที่สุด เทคโนโลยีดอทเน็ต (.Net) ของไมโครซอฟท์ ซึ่งมุ่งเปลี่ยนข้อมูลหลากหลายรูปแบบให้อยู่ในฟอร์แมตเดียวกัน ก็จะผลักดันให้บริษัทต่างๆ หันมาอัพเกรดพีซีของตนเองมากขึ้นอีกเช่นกัน

อุปสรรคยังท้าทาย

ขณะเดียวกัน นักวิเคราะห์ เปิดเผยว่า ปัจจัยที่อาจก่อให้เกิดผลกระทบในทางลบก็มีไม่แพ้กัน ประเด็นแรกคือ ผู้บริโภคที่ต้องพยายามรัดเข็มขัดด้านค่าใช้จ่ายต่างๆ อาจยังไม่ต้องการซื้อพีซีใหม่ ขณะนี้ระดับความมั่นใจของผู้บริโภคเริ่มตกต่ำ เนื่องจากภาวะเศรษฐกิจโดยรวมยังคงซบเซาอยู่ ส่งผลให้ผู้ซื้อรายย่อยอาจยังไม่ตัดสินใจลงทุนซื้อคอมพิวเตอร์ใหม่ในปีหน้า นายโรเจอร์ เคย์ นักวิเคราะห์บริษัทไอดีซี ทำนายว่า ยอดจำหน่ายพีซีในสหรัฐจะเพิ่มขึ้นเพียง 1.2% ซึ่งนับว่าต่ำมากเมื่อเทียบกับระดับการเติบโตของธุรกิจสหรัฐ ซึ่งคาดว่าจะอยู่ที่ระดับ 5.7% ส่วนวงจรการเปลี่ยนเครื่องพีซี ซึ่งเริ่มกินระยะเวลายาวนานขึ้น ก็เป็นปัจจัยถ่วงอีกตัวหนึ่ง ขณะนี้ อายุการใช้งานคอมพิวเตอร์อยู่ระหว่าง 3-4 ปี แต่นายร็อบ เอ็นเดอลี นักวิเคราะห์แห่งบริษัทไจก้า อินฟอร์เมชั่น กรุ๊ป คาดว่า ตัวเลขดังกล่าวอาจเพิ่มขึ้นเป็น 8 ปี ใกล้เคียงกับอายุการใช้งานอุปกรณ์โทรคมนาคมทั่วไป วงจรระยะ 3 ปี ยังนับว่าสิ้นเปลืองค่าใช้จ่ายมากเกินไป นายเอ็นเดอลี กล่าว

กัดฟันใช้ของเก่า

ขณะที่ นายเดวิด กัซแมน แห่งบริษัทโอเวนส์ แอนด์ ไมเนอร์ กล่าวว่า วงจรการเปลี่ยนอุปกรณ์ที่ใช้ระบบงานเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ซึ่งไม่ต้องใช้กำลังประมวลผลพีซีที่สูงมาก อาจกินเวลานานถึง 9 ปี สิ่งที่คุณต้องการก็มีเพียงโปรแกรมท่องอินเทอร์เน็ต ซึ่งไม่ต้องอาศัยกำลังประมวลผลมากนัก นายกัซแมน อธิบาย ในที่สุดแล้ว บริษัทใหญ่ๆ ก็จะยังคงระมัดระวังการใช้งบประมาณด้านเทคโนโลยีข้อมูลข่าวสารกันอยู่ บริษัทส่วนใหญ่ เปิดเผยว่า ตนวางแผนเพิ่มการลงทุนด้านไอทีเพียงเล็กน้อยในปีนี้ และพีซีก็เป็นหนึ่งในผลิตภัณฑ์ที่ไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนอย่างเร่งด่วนภายในปีหน้า บริษัทต่างๆ ไม่ค่อยมีเงินกันมากนัก และต่างก็พยายามกัดฟันใช้สิ่งที่มีกันอยู่ นายเอ็นเดอร์ลีกล่าว

ปรับกลยุทธ์ดึงลูกค้า

สถานการณ์เช่นนี้ ทำให้ผู้ผลิตพีซีหันมาใช้กลยุทธ์ในการดึงดูดลูกค้ารูปแบบอื่นๆ นอกเหนือจากปัจจัยด้านความเร็วปฏิบัติการซึ่งนิยมใช้กันมานานแล้ว ในช่วงต้นปีที่ผ่านมา ไอบีเอ็มได้เปิดตัวซอฟต์แวร์ใหม่จำนวนมาก อาทิ ซอฟต์แวร์ที่มีความสามารถในการกู้ข้อมูลด้วยความเร็วสูง (a rapid-restore capability) ซึ่งช่วยให้ผู้ใช้ดึงข้อมูลคืนมาได้เมื่อระบบขัดข้อง ด้วยการกดปุ่มเพียงปุ่มเดียว และไอบีเอ็มหวังว่าการปรับปรุงคุณสมบัติเช่นนี้ จะช่วยให้ผลิตภัณฑ์ของตนโดดเด่นกว่าคู่แข่ง และช่วยลดค่าใช้จ่ายของบริษัทต่างๆ ในการเรียกช่างซ่อมได้เป็นจำนวนมาก สิ่งแรกที่ลูกค้าจะถามหาก็คือ ผลตอบแทนจากการลงทุนในเทคโนโลยีเหล่านี้ นายโรเบิร์ต ดับเบิลยู. มอฟแฟต ผู้จัดการทั่วไป แผนกระบบเครื่องพิมพ์และพีซี บริษัทไอบีเอ็ม กล่าว ส่วนในตลาดผู้บริโภค โซนี่ก็ได้ออกแบบระบบงานมัลติมีเดียพิเศษ ด้วยการรันระบบปฏิบัติการวินโดว์สบนพีซีไวโอ เพื่อให้อุปกรณ์ของตนสามารถบันทึกไฟล์ดีวีดีและเก็บภาพถ่ายได้มีประสิทธิภาพขึ้น แนวโน้มการเลือกซื้อพีซี ตั้งอยู่บนพื้นฐานของความเร็วเครื่อง เรากำลังพยายามหนีจากกฎเกณฑ์ตัวนี้ เนื่องจากผู้บริโภคเองก็ไม่ได้ใช้ประโยชน์จากคุณสมบัติดังกล่าวอย่างเต็มที่นัก นายมาร์ค แฮนสัน รองประธานสายผลิตภัณฑ์ไวโอบริษัทโซนี่ กล่าว

นวัตกรรมยิ่งใหญ่

อาจมีคนตั้งคำถามว่า ปรากฏการณ์ของแทบเล็ต พีซี จะมีผลต่อตลาดบ้างหรือไม่ ผู้ผลิตพีซีจำนวนมากได้เปิดตัวแลปท็อปรุ่นดัดแปลง ซึ่งผนวกคุณสมบัติของกระดานเขียนระบบดิจิทัลตัวนี้ไปในช่วงปลายเดือนตุลาคมที่ผ่านมา และนักวิเคราะห์ ก็คาดว่า นวัตกรรมดังกล่าวจะช่วยกระตุ้นตลาดพีซีได้ไม่มากก็น้อย หากสามารถจับกลุ่มลูกค้าองค์กรได้สำเร็จ แต่ก็อาจติดปัญหาที่ว่าแทบเล็ตพีซียังมีราคาสูงเกินไป อย่างไรก็ตาม แทบเล็ตพีซี รวมทั้งกลยุทธ์ของโซนี่ และไอบีเอ็ม อาจจะทำได้เพียงอุ่นเครื่องตลาดพีซีขึ้นมาเล็กน้อยเท่านั้น และคงยังไม่สามารถสร้างความตื่นตัวให้กับตลาดได้อย่างแท้จริง แต่หลังจากเผชิญกับยุคถดถอยครั้งประวัติศาสตร์อย่างในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมา การฟื้นตัวแม้เพียงเล็กๆน้อยๆก็ล้วนแต่เป็นเรื่องน่ายินดีทั้งนั้น

ที่มา : บิสซิเนสวีค

เรียบเรียง : รัชสิรินธร์ เจริญพิทยา

ที่มา : กรุงเทพธุรกิจ (กรุงเทพไอที) ฉบับวันที่ 26 ธันวาคม 2545